Zabiegi związane z listwą mleczną są najczęściej kojarzone z jej częściowym lub całkowitym usunięciem (5, 10). Zdrowa listwa mleczna może być natomiast wykorzystywana jako źródło przeszczepu skóry w przypadku innych zabiegów chirurgicznych. Ze względu na bogate unaczynienie oraz elastyczność, a także dużą ilość tkanki obecnej w obrębie listwy mlecznej stanowi ona bardzo dobry materiał do wytworzenia płata skórnego, który może być przeszczepiony zarówno w okolicę klatki piersiowej, jamy brzusznej, jak i kończyn miednicznych. Może to znacznie ułatwić zamknięcie nawet obszernych ran po usunięciu innych zmian, takich jak guzy nowotworowe, martwicze lub pourazowe ubytki skóry, a tym samym przyspieszyć proces gojenia (6, 8, 11, 13).

Podstawą zabiegów chirurgicznych jest opracowanie i odpowiednie zamknięcie rany (9, 11, 13). Często jednak ze względu na znaczne ubytki tkanek wiąże się to z dużymi trudnościami. Operacje onkologiczne albo pourazowe często wymagają usunięcia sporej ilości skóry, tkanki podskórnej, a czasami też powięzi i części mięśni (6, 9, 11). Jednym ze sposobów zamykania rozległych ubytków, gdzie naprężenia brzegów rany nie pozwalają na jej zamknięcie, jest wykorzystanie przeszczepów płatów skórnych. Podstawowy podział płatów skórnych wyróżnia płaty lokalne, odległe oraz osiowe. Zależnie od umiejscowienia rany oraz jej rozległości wykorzystuje się różne okolice, gdzie nieprężenie skóry jest stosunkowo niewielkie, a przeszczepienie jej z pierwotnej lokalizacji nie będzie wiązało się z zaburzeniem funkcjonowania i gojenia się tkanek (2, 6, 8, 11-14). Jednym z takich obszarów jest listwa mleczna. Obszar ten, mimo różnic w budowie zależnych od płci, może być wykorzystywany do przeszczepu skóry zarówno u samców, jak i samic (11).

Budowa i funkcje listwy mlecznej

Gruczoły sutkowe (łac. glandulae mammariae) u zwierząt mięsożernych tworzą tzw. kompleksy sutkowe. Układają się one po obu stronach linii pośrodkowej, rozciągając się od klatki piersiowej aż do pachwin (1, 3, 7). U suk kompleksów jest zazwyczaj 10 (pięć par), ich liczba może być jednak różna osobniczo. Czasami spotyka się też nieparzysty gruczoł, który nie ma odpowiednika po drugiej stronie linii pośrodkowej. Każda para ma swoją nazwę. Od strony dogłowowej wyróżnia się kolejno ułożone kompleksy: piersiowe doczaszkowe oraz doogonowe, brzuszne doczaszkowe oraz doogonowe i pachwinowe. U kotek kompleksów wyróżnia się zazwyczaj osiem (1, 3, 7). Kompleksy piersiowe i brzuszne ukrwione są przez tętnicę nabrzuszną doczaszkową powierzchowną (łac. arteria epigastrica cranialis superficialis), a brzuszne doogonowe oraz pachwinowe przez gałęzie sutkowe wywodzące się z tętnicy nabrzusznej doogonowej powierzchownej (łac. arteria epigastrica caudalis superficialis), która z kolei wywodzi się z tętnicy sromowej zewnętrznej (łac. arteria pudenda externa). Krew odprowadzana jest przez odpowiadające im naczynia żylne (1, 3, 7, 11-12). Zarówno tętnice doczaszkowa i doogonowa, jak i żyły połączone są za pomocą anastomoz (7).