Zapalenie trzustki u kota może występować samodzielnie albo razem z zapaleniem przewodu pokarmowego, dróg żółciowych i/lub wątroby. W przypadku objęcia procesem chorobowym wszystkich tych trzech elementów występuje pod nazwą triaditis. Jest to dosyć częsta choroba u kotów ze względu na ich anatomię. Przewód trzustkowy i żółciowy uchodzą razem na brodawce większej dwunastnicy (3). Oprócz tego w przewodzie pokarmowym u kotów liczba bakterii jest większa niż u psów (2, 4). Koty mają także większą skłonność do wymiotów, co sprzyja cofaniu się treści pokarmowej z dwunastnicy przez brodawkę większą do przewodu żółciowego wspólnego. Jeżeli triaditis przebiega bez wyraźnych objawów, takich jak intensywne wymioty lub żółtaczka, często ulega przeoczeniu, co dodatkowo predysponuje do przejścia w formę przewlekłą.

Najczęściej mamy do czynienia z dwoma rodzajami triaditis, w zależności od etiologii choroby:

• ostre neutrofilowe zapalenie dróg żółciowych – faza ostra, spowodowana najprawdopodobniej zakażeniem wstępującym z dwunastnicy (zapalenie ropne), może przejść w fazę przewlekłą
• limfocytarne/limfocytarno-plazmocytarne zapalenie (nieropne zapalenie dróg żółciowych).

Wszystkie formy mogą występować naprzemiennie.

W przypadku ostrego ropnego zapalenia dróg żółciowych dochodzi do zarzucenia treści z dwunastnicy przez brodawkę większą do przewodu żółciowego wspólnego, następnie do przewodu trzustkowego, co powoduje zapalenie trzustki, a także przewodów żółciowych i w końcu miąższu wątroby. Jeżeli przyczyną zapalenia dróg żółciowych są bakterie, stosowanie antybiotyków przynosi poprawę. Często jednak czas leczenia jest zbyt krótki, w wyniku czego nie następuje pełna eliminacja patogennej flory, a w konsekwencji dochodzi do nawrotu. Najczęstszymi patogenami izolowanymi z objętych zapaleniem dróg żółciowych są: E. coli, Enterococcus spp. i Streptococcus spp. (4).

Wykazano też korelację pomiędzy przewlekłą enteropatią na tle immunologicznym (reagującą na leki steroidowe, IBD) oraz limfocytarnym zapaleniem trzustki i/lub dróg żółciowych, co również sugeruje podłoże immunolo­giczne (5).

W celu rozpoznania zapalenia dróg żółciowych i trzustki należy wykonać badanie krwi z oznaczeniem swoistej lipazy trzustkowej (fPL), enzymów wątrobowych (między innymi ALT, AST, AP) wraz z bilirubiną oraz USG. Podwyższenie parametrów wątrobowych n...

W USG można zaobserwować zagęszczenie żółci w drogach żółciowych, czasem także pogrubiałą ścianę pęcherzyka żółciowego. USG pozwala rozpoznać 30-60% zapaleń trzustki (4), nie można więc postawić ostatecznej diagnozy zapalenia trzustki jedynie na p...