Okulistyka
Czerniak rąbka rogówki. Charakterystyka nowotworu na podstawie przypadku klinicznego
lek. wet. Anna Kalinowska1
dr n. wet. Joanna Bonecka2
Czerniak rąbka rogówki (ang. limbal melanoma) to nowotwór występujący na granicy rogówki i twardówki. Może rozwijać się w każdej części spojówki, najczęściej w spojówce gałkowej, może wówczas przechodzić na rogówkę. Podobnie jak w przypadku innych zmian barwnikowych, wysycenie czerniaka barwnikiem jest bardzo różne. Bardzo rzadko spotyka się guzy bezbarwnikowe (amelotyczne).
U owczarków niemieckich, cocker spanieli, labradorów, golden retrieverów, sznaucerów i pudli stwierdzono zwiększoną zapadalność na czerniaka rąbka rogówki. Udowodniono przynajmniej częściowe dziedziczenie predyspozycji do tego typu zmian u golden retrieverów i labradorów. Te same badania udowodniły brak korelacji pomiędzy kolorem włosów a predyspozycją do występowania tego guza (12).
Opis przypadku
Na konsultacji okulistycznej pojawił się sześcioletni pies, samiec owczarka niemieckiego, bez historii leczenia okulistycznego. Właścicielkę zaniepokoiła zmiana wyglądu lewego oka. W badaniu stwierdzono zmianę rozrostową na rogówce w okolicy kąta przyśrodkowego. Centralnie na rogówce widoczna była łukowata linia nagromadzenia lipidów (arcus lipoides) i ciemna masa przechodząca z rogówki przez limbus na twardówkę (ryc. 1). Ciśnienie w gałce ocznej mieściło się w normie (22 mmHg) obustronnie. Nie stwierdzono zmian w komorze przedniej. Siatkówka pozostawała bez zmian. W badaniu USG uwidoczniono zniekształcenie gałki ocznej w okolicy kąta przyśrodkowego. Komora ciała szklistego była bez deformacji, w okolicy dna oczodołu i brodawki nerwu wzrokowego widoczne było jednak znaczne zwiększenie echogeniczności, przypominające zmiany zapalne. Soczewka była bez zmian, o wymiarach 0,96 × 0,84 cm. W okolicy przyśrodkowego kąta oka widoczna była tkanka niejednorodna na obszarze 0,95 × 1,07 cm, w okolicy przyśrodkowej zgrubienie tkankowe około 0,89 × 0,82 cm, możliwe nacieczenie o podejrzeniu charakteru rozrostowego, okalającego gałkę oczną. Zlecono dokładniejsze badania obrazowe – tomografię komputerową i RTG klatki piersiowej, oraz badanie krwi przed znieczuleniem ogólnym.
W tomografii komputerowej stwierdzono zmianę guzowatą o wysokiej densyjności okalającą ścianę gałki ocznej lewej, ulegającą wzmocnieniu pokontrastowemu. Zmiana o wymiarach 10,1 × 5,1 mm zlokalizowana była przy ścianie gałki ocznej od kąta przyśrodkowego komory przedniej. Masa nie naciekała na soczewkę ani na tylną komorę oka. Poza gałką oczną nie występowały zmiany na terenie oczodołu. W pozostałych okolicach głowy nie uwidoczniono innych zmian. Obraz węzłów chłonnych podżuchwowych oraz zagardłowych był w normie.