Choroby wewnętrzne
Lewatywa jako małoinwazyjna metoda odprowadzenia wgłobienia jelit – opis przypadku
lek. wet. Nina Zmijewska
lek. wet. Amanda Klocek
Niniejszy artykuł opisuje przypadek miotu szczeniąt z wgłobieniem jelit. Pacjenci trafili do kliniki z objawami ze strony przewodu pokarmowego. U czterech z pięciu szczeniąt w badaniu USG stwierdzono wgłobienie jelit. Podjęto decyzję o próbie rozprostowania wgłobień lewatywą pod kontrolą USG, stosowaną z powodzeniem w medycynie człowieka.
Ogólnie o wgłobieniu
Wgłobienie (łac. invaginatio, intussusceptio, ang. intussusception) definiowane jest jako wsunięcie się fragmentu jelita w światło sąsiadującego odcinka. Część jelita, która znajduje się wewnątrz, określana jest jako „element wgłobiony”, a część zewnętrzna jako „element wgłabiający”. W zależności od lokalizacji wgłobienia można podzielić na dwunastniczo-czcze, czczo-czcze, biodrowo-okrężnicze i ślepo-okrężnicze (1).
Przyjmuje się, że wgłobienie występuje najczęściej u młodych zwierząt (< 1. roku życia), u których stwierdzono wcześniej zapalenie jelit na tle pasożytniczym, bakteryjnym lub wirusowym. Do innych przyczyn wgłobienia można zaliczyć czynniki zaburzające czynność jelit, na przykład wcześniejsze zabiegi na jelitach, ciała obce (szczególnie linearne) lub nowotwory albo IBD (2).
Patofizjologia wgłobienia obejmuje zaburzenie perystaltyki, wzmożoną czynność propulsyjną oraz wsunięcie się danego odcinka jelita w drugi. Do wgłobienia może zostać wciągnięty także tłuszcz krezki. W efekcie dochodzi do częściowej lub całkowitej niedrożności przewodu pokarmowego, jak również do zamknięcia światła naczyń krwionośnych i niedokrwienia lub martwicy ściany jelita, krwawienia do światła jelita i krwotoków wewnątrzściennych oraz do perforacji ściany jelita z powikłaniem w postaci zapalenia otrzewnej. Przyjmuje się, że wgłobienie częściej występuje u psów niż u kotów, a predyspozycje rasowe przejawiają owczarki niemieckie i koty syjamskie.
Objawy wgłobienia jelita zależą od lokalizacji, stopnia upośledzenia ukrwienia oraz stopnia niedrożności. Najczęstsze objawy zgłaszane przez właścicieli to wymioty, biegunka (może być z domieszką krwi), bolesność jamy brzusznej, brak apetytu i posmutnienie.
Najbardziej przydatną metodą diagnostyczną jest badanie ultrasonograficzne – u ludzi jego czułość określono na 98-100% (3). W obrazie USG stwierdza się wielowarstwowe, koncentrycznie ułożone ściany jelita (4) (w przekroju poprzecznym). W przekroju podłużnym obserwuje się wielowarstwową zmianę z naprzemiennie ułożonymi liniowo pasmami hiper- i hipoechogenicznej tkanki. Bliżej od miejsca wgłobienia można również stwierdzić poszerzenie światła jelita (5).