Neurologia
„Zespół Toma i Jerry’ego” – audiogenna padaczka kotów
lek. wet. Oliwier Kopania
Audiogenna padaczka kotów (feline audiogenic reflex seizures – FARS) jest stosunkowo nowo opisaną chorobą. Znana jest również jako zespół Toma i Jerry’ego. Nazwa została zainspirowana kotem z kreskówki dla dzieci, który zaskoczony nagłym dźwiękiem, reagował gwałtownymi szarpnięciami ciała (3).
Według Międzynarodowej Grupy Zadaniowej ds. Padaczki Weterynaryjnej (International Veterinary Epilepsy Task Force – IVETF) padaczka to złożona choroba mózgu, w której nagła i nieprawidłowa aktywność sieci neuronowych powoduje wyraźny objaw kliniczny w postaci napadów zaburzeń motorycznych, autonomicznych i/lub behawioralnych (1). Same napady dzielimy na uogólnione – dotyczące całego ciała, i częściowe, które obejmują tylko jego część, na przykład kończynę lub twarz. W obu tych typach możemy wyróżnić napady proste – bez zaburzeń świadomości, i złożone – z zaburzeniami świadomości.
Napady padaczkowe mogą też wyglądać bardzo różnie. Wyróżniamy kilka postaci ataków:
- toniczne – w których występuje zwiększone napięcie mięśni
- kloniczne – powtarzalne, mimowolne skurcze mięśni
- toniczno-kloniczne – połączenie obu powyższych form, najbardziej charakterystyczna forma padaczki
- atoniczne – utrata napięcia mięśniowego, często powodująca upadek i niemożność wstania
- typu „nieobecny” (absence) – pacjent wpatruje się w jeden punkt, nie reaguje na inne bodźce, wygląda, jakby miał halucynacje
- miokloniczne – krótkie i powtarzalne napinanie i rozluźnianie mięśni, przypominające porażenie prądem
- autonomiczne – na przykład wymioty, ślinienie
- behawioralne – łapanie nieistniejących much, ogona, agresja, wokalizacja itp. W tych atakach zaangażowany jest układ limbiczny.
W jednym napadzie mogą też być obecne jednocześnie różne kombinacje powyższych postaci (1, 8) (ryc. 1).
Napad padaczkowy występuje najczęściej w spoczynku i nie jest wywołany żadnym bodźcem. Istnieje jednak grupa chorób, która łamie tę zasadę. Są to tzw. padaczki odruchowe (reflex seizures).
Wspomniane wcześniej IVETF definiuje padaczkę odruchową jako napady padaczkowe, które są obiektywnie i stale wywoływane przez określony bodziec aferentny (na przykład dźwięk) lub przez aktywność pacjenta. Często mają one postać napadów częściowych mioklonicznych (1, 6). U ludzi padaczka odruchowa może być wywołana przez takie czynności jak czytanie, pisanie, myślenie o danej rzeczy, wykonywanie działań arytmetycznych, a także przestrach, zanurzenie w wodzie, bodziec świetlny albo dźwiękowy (6, 7).
Natomiast u psów jako czynniki, które mogą wywołać drgawki, opisywane były: strach (na przykład związany z wizytą w gabinecie), wysiłek, a nawet jedzenie (1, 2, 5). Światło, dźwięk i ruch w polu widzenia są dobrze znanymi czynnikami wyzwalającymi ...

