Neurologia
Leczenie i monitorowanie pacjenta z drgawkami padaczkowymi
prof. dr hab. Marcin Wrzosek, dipl ECVN1,2
dr n. wet. Karolina Owsińska-Schmidt2
dr n. wet. Paulina Drobot2
lek. wet. Aleksandra Banasik2
Stan padaczkowy wymaga odpowiedniego rozpoznania i leczenia, a także natychmiastowej interwencji i hospitalizacji pacjenta. Nieleczony napad padaczkowy zaburza homeostazę mózgu i może negatywnie wpływać na funkcjonowanie innych układów oraz narządów. U większości pacjentów w stanie padaczkowym w ciągu pierwszych 30 minut trwania uogólnionych drgawek toniczno-klonicznych obserwuje się wzrost ciśnienia tętniczego krwi, temperatury ciała, zużycia tlenu oraz przepływu krwi przez mózg. W tym czasie dochodzi także do przyspieszenia pracy serca, spadku pH krwi i ciśnienia parcjalnego tlenu w tętnicach. Po upływie 30 minut następuje spadek ciśnienia krwi. W następstwie zakłócenia przemian metabolicznych wzrasta ciśnienie wewnątrzczaszkowe, rozwijają się: kwasica, gorączka, zaburzenia rytmu serca i dochodzi do niedokrwienia mózgu. Znajomość postępowania i leczenia przeciwdrgawkowego stanowi podstawę utrzymania pacjenta przy życiu.
Wstęp
Drgawki są jednym z najczęstszych objawów neurologicznych występujących u psów i kotów. Stanowią powód licznych interwencji w placówkach weterynaryjnych. Ich wystąpienie wymaga szybkiej diagnostyki różnicowej, ponieważ mogą być objawem zarówno przewlekłej choroby neurologicznej, jak i ostrego, odwracalnego zaburzenia metabolicznego lub toksycznego. Kluczowe znaczenie ma precyzyjne rozróżnienie między pojedynczym napadem drgawkowym, padaczką a epizodami padaczkopodobnymi.
W medycynie weterynaryjnej definiujemy je w następujący sposób:
1. Napad drgawkowy – to przemijające zaburzenie czynności mózgu wywołane przejściową, nadmierną aktywnością neuronów kory mózgowej. Może przebiegać z utratą świadomości, napadami toniczno-klonicznymi, zaburzeniami zachowania (na przykład napadowa agresja) oraz objawami ze strony układu autonomicznego (ślinotok, rozszerzone źrenice, oddanie moczu i kału).
2. Padaczka to przewlekła choroba mózgu, w której przebiegu dochodzi do nawracających, nieprowokowanych napadów padaczkowych. Zgodnie z aktualną klasyfikacją International Veterinary Epilepsy Task Force (IVETF) rozpoznanie padaczki ustala się, gdy u pacjenta wystąpiły co najmniej dwa nieprowokowane napady padaczkowe, oddzielone odstępem powyżej 24 godzin. W zależności od etiologii wyróżnia się padaczkę idiopatyczną, strukturalną oraz reaktywną. Te ostatnie wywołane są zaburzeniami metabolicznymi lub toksycznymi (na przykład hipoglikemia, encefalopatia wątrobowa, zatrucia) i nie są klasyfikowane jako prawdziwa padaczka, mimo że mogą ją przypominać klinicznie. Zazwyczaj ustępują po wyeliminowaniu czynnika wyzwalającego.

