Gastroenterologia
Limfocytarno-plazmocytarne zapalenie jelita cienkiego i okrężnicy u zwierząt towarzyszących
dr n. wet. Agnieszka Sikorska-Kopyłowicz1
Klaudia Świerczyna2
W patogenezie limfocytarno-plazmocytarnego zapalenia jelita cienkiego i okrężnicy największą rolę przypisuje się utracie tolerancji na endogenną mikroflorę, antygeny pokarmowe lub własne, które powodują przewlekły stan zapalny przewodu pokarmowego. Przełamanie nieprzepuszczalności bariery błony śluzowej oraz rozregulowanie układu immunologicznego jelit doprowadza do nieprawidłowej odpowiedzi immunologicznej. Rozpoznanie zapalenia nie jest skomplikowane, zdecydowanie trudniej jest ustalić, dlaczego do niego doszło i z jakim typem zapalenia mamy do czynienia.
Jelito cienkie ma części – dwunastnicę, jelito czcze oraz jelito biodrowe, które poprzez zwieracz biodrowo-okrężniczy łączy się z okrężnicą, przechodząc tym samym w jelito grube. Jelito cienkie jest unaczynione przez tętnicę krezkową doczaszkową oraz trzewną. Unerwienie ma swoje źródło w nerwach trzewnych i w nerwie błędnym (1). Wchodząc głębiej w budowę, można wyróżnić od strony światła jelita błonę śluzową, podśluzową, mięśniową oraz surowiczą. Pierwsza z wymienionych zbudowana jest z blaszki mięśniowej, blaszki właściwej oraz nabłonka walcowatego – tworzy pofałdowania na powierzchni jelita cienkiego i skupia się w kosmki pokryte przez enterocyty, tworzące kolejne wypustki – mikrokosmki (1, 3). Prawidłowo zachowane struktury utworzone przez błonę śluzową są niezwykle ważne do prawidłowego funkcjonowania i stanową również bardzo ważny aspekt diagnostyki (1). Wewnątrz kosmka obecna jest sieć naczyń włosowatych oraz naczynia chłonne, które pełnią swoje odpowiednie zadanie w związku z funkcjonalnością jelita (3).
Jedną z ważniejszych funkcji jelita cienkiego jest rozkładanie składników pokarmowych do prostszych związków, które następnie są wchłaniane na drodze biernej dyfuzji, zjawiska osmozy, transportu aktywnego lub ułatwionego – do światła kosmków. Wcześniej wymieniona warstwa mięśniowa ściany jelita cienkiego umożliwia pasaż treści pokarmowej przez całą jego długość (4). Można wyróżnić skurcze odcinkowe, których funkcją jest głównie mieszanie obecnej w tym miejscu treści pokarmowej, oraz skurcze perystaltyczne, które służą przemieszczaniu treści w dalsze części przewodu pokarmowego (4). Dodatkowo warto mieć na uwadze, że jelito cienkie jest bogate w mikroflorę, którą stanowią komensalne bakterie, oraz że znaczna ilość tkanki chłonnej znajduje się w obrębie jelit, zatem wszelkie potencjalnie patogenne czynniki będą inicjować pojawienie się stanów zapalnych w tej okolicy (4).
Dalszym odcinkiem przewodu pokarmowego jest jelito grube składające się z jelita ślepego, okrężnicy oraz prostnicy (2). Jelito ślepe stanowi bardzo małą część przewodu pokarmowego u zwierząt towarzyszących, natomiast okrężnica, u psa osiągająca dł...

