Zwierzęta egzotyczne
Badanie sekcyjne ptaków domowych
dr n. wet. Aleksandra Ledwoń
Wartość badania sekcyjnego trudno przecenić. Dostarcza ono informacji istotnych nie tylko dla właściciela zwierzęcia, ale przede wszystkim dla lekarza. Dzięki niemu może on zweryfikować pierwotne rozpoznanie oraz ocenić skutki prowadzonej terapii. Przeprowadzenie sekcji służy także ogólnemu wzbogaceniu wiedzy na temat anatomii i patologii ptaków.
SUMMARY
Necropsy of exotic pet birds
The necropsy examination of dead avian patients is an integral part of the diagnostic process. A necropsy is often performed to determine the cause of death, confirm a clinical diagnosis, identify the etiology of a disease, explain the lack of response to treatment or reveal unrecognized conditions and collect valuable samples. It also provides important information that can be used in the diagnosis and treatment of health problems in birds which are still alive.
Key words: pet birds, necropsy, avian diseases, necropsy protocol
Badanie sekcyjne stanowi podstawę w diagnostyce chorób przebiegających z zejściami śmiertelnymi w stadach zwierząt, w tym ptaków domowych. Wyniki badania sekcyjnego często decydują o podjęciu terapii pozostałych ptaków, dostarczają też informacji o możliwości zapobiegania zachorowaniom. Niewiele jednostek chorobowych daje jednak zmiany patognomoniczne. W większości przypadków do pełnego rozpoznania potrzebne są badania dodatkowe, do których należą głównie: mikroskopowe badanie preparatów bezpośrednich, cytologia, histopatologia, bakteriologia, badania molekularne i toksykologiczne.
Materiał sekcyjny
Materiałem sekcyjnym są ptaki padłe lub poddane eutanazji. Szczególnie w przypadku „świeżych” zwłok ważne jest potwierdzenie śmierci, najlepiej poprzez osłuchanie serca i sprawdzenie odruchów. Według doświadczeń autorki optymalnie jest, aby schłodzone zwłoki były poddane sekcji w czasie 2-24 godzin po śmierci, gdy już nastąpiło i wciąż utrzymuje się stężenie pośmiertne. Bardzo świeże zwłoki jest trudniej sekcjonować, głównie z uwagi na zalewanie się narządów jeszcze nieskrzepłą krwią, co znacznie utrudnia ocenę.
Istnieją jednak okoliczności, kiedy bardzo ważne jest pobranie bardzo świeżego materiału, jak na przykład badanie mikrobiologiczne w kierunku mykoplazm i leptospir. Eutanazja z zastosowaniem barbituranów może powodować powstawanie artefaktów w postaci hemolizy i osadzania się kryształów na powierzchni narządów lub w sercu, mogących przypominać skazę moczanową. Dlatego nie tylko z powodów humanitarnych, ale także praktycznych nie należy podawać ptakom barbituranów do jamy ciała, lecz dożylnie, najlepiej po wcześniejszej premedykacji.
