Właściciele zaniepokojeni zachowaniem swojego zwierzęcia często w pierwszej kolejności zgłaszają się do nas – lekarzy weterynarii. Nawet jeśli nie mamy szczegółowej wiedzy z dziedziny medycyny behawioralnej, możemy udzielić im wskazówek zapewniających doraźne bezpieczeństwo wszystkim domownikom, a także skierować tam, gdzie uzyskają specjalistyczną pomoc, dzięki której pies będzie mógł pozostać w dotychczasowej rodzinie, ewentualnie znaleźć nowy, odpowiedni dom. W niniejszym artykule zostaną omówione agresywne zachowania psów w stosunku do domowników, czyli osób, z którymi pies mieszka na stałe. Kwestia niewłaściwego zachowania wobec osób nieznajomych lub odwiedzających dom tylko od czasu do czasu nie będzie poruszana.

Przyczyny agresji do właścicieli

Agresywne zachowania w stosunku do domowników pojawiają się w czasie zmian – czy to w środowisku zewnętrznym, czy też wewnętrznym psa (ryc. 1). Typowe zmiany w środowisku zewnętrznym to przeprowadzka, ubycie lub zamieszkanie nowej osoby (w tym noworodka), przybycie nowego psa lub odejście jednego z dotychczasowych czy wreszcie zmiana właścicieli. Wszystkie wymienione powyżej okoliczności to typowe czynniki stresujące zarówno dla ludzi, jak i dla psów. Pod ich wpływem maleje ogólne poczucie bezpieczeństwa i kontroli zwierzęcia nad tym, co się z nim dzieje. W wyniku tego rośnie skłonność do obronnych zachowań agresywnych. Czynniki wewnętrzne to procesy związane z rozwojem zwierzęcia, które wpływają na jego zachowanie i zmianę statusu społecznego w grupie psów oraz – w mniejszym stopniu – w grupie ludzi, a także zaburzenia somatyczne. Wszystkie choroby, procesy związane ze starzeniem się i dolegliwości, które im towarzyszą, również zaliczają się do czynników stresujących, zwiększających potrzebę działania w samoobronie.