Temat numeru: diagnostyka obrazowa
Poszerzenie zewnątrzwątrobowych przewodów żółciowych po zabiegu cholecystektomii. Opis przypadku
dr n. wet. Wojciech Atamaniuk
leg. vet. Christoffer Westin
leg. vet. Åsa Bergholtz, specjalista chorób małych zwierząt
Prawidłowy przewód żółciowy wspólny (PŻW) oraz przewód wątrobowy wspólny (PWW) są zwykle niewidoczne w badaniu ultrasonograficznym psów, chociaż w optymalnych warunkach można je uwidocznić jako cienki kanał średnicy 2-3 mm, ograniczony echogennymi ścianami, leżący dobrzusznie i równolegle względem żyły wrotnej (1). Poszerzenie PŻW, zwanego również przewodem żółciowym, który zbiera żółć z PWW i przewodu pęcherzykowego, następuje z powodu szeroko rozumianej niedrożności (kamica przewodu żółciowego, zapalenie trzustki, dysfunkcja zwieracza Oddiego, nowotwory etc.) lub zapalenia. W literaturze medycznej człowieka cholecystektomia jest również uważana za oczywistą przyczynę poszerzenia przewodów żółciowych.
SUMMARY
Dilatation of extrahepatic bile ducts after cholecystectomy. Case report
A dilated common bile duct (CBD) and hepatic duct (CHD) are usually seen in cholangitis or bile duct obstruction. Cholangiectasis may also appear after cholecystectomy in humans and in dogs, although the mechanism is not fully understood. A six-year-old Shetland sheepdog underwent cholecystectomy because of a mucocele. Another surgery was performed 11 days later because of suspected papillary obstruction. Permanent CBD dilation over 8 mm was noted 8 months after the last surgery. In view of a persistent elevation of liver enzyme levels, cholecystectomy could not be identified as the only cause of the CBD dilatation, but it should be included in the differential.
Key words: cholecystectomy, common bile duct, hepatic duct, dog
Pierwsze doniesienie pochodzi z 1887 roku, kiedy Oddi opisał to zjawisko po cholecystektomii wykonanej u trzech psów (2). Późniejsze publikacje potwierdzały występowanie tego zjawiska u zwierząt w badaniach eksperymentalnych (3-6), w kolejnych opracowaniach jednak doniesienia na ten temat są sprzeczne (7-9). We współczesnej hepatogastroenterologii człowieka poszerzenie PŻW po cholecystektomii traktowane jest jako naturalny efekt uboczny zwiększonego ciśnienia żółci w zewnątrzwątrobowych i wewnątrzwątrobowych przewodach żółciowych. Istnieją jednak opinie, które kwestionują tę zależność, wskazując, że poszerzenie przewodu żółciowego oznacza przede wszystkim chorobę dróg żółciowych (6, 8) oraz że sposób przeprowadzenia cholecystektomii, wskazania do zabiegu oraz żywienie pooperacyjne mogą również mieć istotny wpływ na to zjawisko (10-12).
W literaturze weterynaryjnej brak jest doniesień opisujących związek między usunięciem chirurgicznym pęcherzyka żółciowego i poszerzeniem przewodów żółciowych. Cholecystektomia jest obecnie powszechnie stosowanym zabiegiem w leczeniu wielu chorób ...
