Zwierzęta egzotyczne
Znieczulenie ogólne i terapia bólu u ptaków
dr n. wet. Aleksandra Ledwoń
Anestezję u ptaków domowych i dzikich stosuje się nie tylko w celu przeprowadzenia zabiegów chirurgicznych, ale także do drobniejszych procedur, takich jak pobranie krwi, wykonanie zdjęcia rentgenowskiego (ryc. 1), implantacja chipu lub założenie opatrunku. Znieczulenie zapewnia komfort i precyzję przeprowadzanych zabiegów oraz zmniejsza szkodliwy wpływ stresu na zwierzę i jego opiekunów. W profesjonalnych klinikach zajmujących się leczeniem ptaków znieczulenie ogólne wykonywane w celu przeprowadzenia badań diagnostycznych jest postępowaniem standardowym. Decyzja o zastosowaniu narkozy jest jednak podejmowana w zależności od potrzeby, a przede wszystkim stanu pacjenta.
SUMMARY
Anesthesia and analgesia in birds
General anesthesia in birds is used both to make it possible to carry out surgery and to reduce stress during diagnostic procedures. Usage of analgesics is indicated in similar cases as in mammals and should be monitored. This article describes a typical physiologic composition and different anatomical structures in birds which are relevant to anesthesia as well as the most commonly used drugs and procedures connected with anesthesia in birds.
Key words: anesthesia, analgesia, birds
Najbezpieczniejszą formą znieczulenia ogólnego u ptaków jest znieczulenie wziewne. Zaletami tej metody znieczulenia są szybko przebiegające procesy indukcji i wybudzania, a także minimalny wpływ na układ krążenia i mała toksyczność. Mimo to depresja krążeniowo-oddechowa wywołana znieczuleniem wziewnym jest silniej wyrażona u ptaków niż u ssaków. W przypadku prostych, niebolesnych zabiegów nie jest konieczne stosowanie premedykacji przed znieczuleniem wziewnym, natomiast przed przystąpieniem do zabiegów mogących wywołać ból należy zastosować leki znoszące jego odczuwanie.
Ptaki mają szereg cech anatomicznych, które wpływają na procedury przeprowadzania znieczulenia ogólnego. Zostały one wymienione w tab. I.
Przygotowanie pacjenta do znieczulenia
Przed przystąpieniem do znieczulenia należy ocenić stan ogólny pacjenta i zastosować wszelkie środki, które mogą przyczynić się do zmniejszenia ryzyka. U ptaków, u których znieczulenie ma na celu umożliwienie badania klinicznego (np. duże nieoswoj...
U osobników z silną niedokrwistością (np. po krwotokach) możliwe jest również przeprowadzenie transfuzji. Krew powinna pochodzić od dawcy tego samego gatunku, ale w przypadku braku takiej możliwości można użyć krwi od ptaka z tego samego rodzaju. ...
