Małe zwierzęta
Borelioza psów – choroba przenoszona przez kleszcze
dr hab. Łukasz Adaszek1
lek. wet. Paweł Łyp1
dr n. wet. Piotr Dębiak2
dr n. wet. Anna Śmiech3
prof. dr hab. Stanisław Winiarczyk1
Borelioza jest wielonarządową chorobą, u której podłoża leży wzmożona reakcja immunologiczna organizmu na krętki Borrelia (21, 22). Bakterie te przenoszone są przez kleszcze (11, 27, 28). Pomimo opracowania licznych programów monitorowania i zapobiegania chorobie, jest ona w dalszym ciągu najczęściej diagnozowaną infekcją odkleszczową u ludzi i zwierząt na półkuli północnej (20).
SUMMARY
Canine borreliosis – tick-borne disease
Borreliosis is the most frequently diagnosed tick-borne disease. It is caused by spirochete bacteria belonging to the genus Borrelia: B. burgdorferi sensu stricto (s.s.), B. afzelii and B. garinii. Clinical manifestations in dogs include fever, general malaise, lameness, lymph node enlargement, polyarthritis and glomerulonephritis. Diagnosis is mainly serological, based on an immunoenzymatic test followed by a Western blot confirmatory test. Early treatment with antibiotics, such as doxycycline or amoxicillin, for four weeks usually reduces the risk of chronic disease. Tick control, including the use of tick repellents for both humans and animals, particularly dogs, is highly reliable in preventing transmission. Vaccines are available to reduce transmission and the clinical symptomatology of infection in dogs.
Key words: borreliosis, vector-borne diseases, dogs
Rocznie w Europie notowanych jest ponad 65 000 przypadków boreliozy u ludzi (18). W ciągu ostatnich dziesięcioleci obserwuje się zarówno zwiększającą się liczbę pacjentów z tą chorobą, jak i pojawianie się jej przypadków w rejonach uważanych dotychczas za wolne od boreliozy. Przyczyną takiego stanu rzeczy jest prawdopodobnie globalne ocieplenie klimatu, którego skutkiem są krótkie, łagodne zimy i wcześnie nadchodzące wiosny (3). Ponieważ problem boreliozy dotyczy także zwierząt, celem niniejszego artykułu było przybliżenie obrazu klinicznego tej jednostki chorobowej u psów, jej rozpoznawania i leczenia.
Etiologia
Czynnikiem etiologicznym choroby są bakterie należące do rodziny Spirochetaceae – Borrelia spp., przenoszone na ludzi i zwierzęta za pośrednictwem kleszczy. W obrębie rodzaju Borrelia wyróżnia się przynajmniej 37 patogennych oraz niepatogennych gatunków. Niektóre z nich mogą być przyczyną boreliozy z Lyme, podczas gdy inne są odpowiedzialne za rozwój gorączek odkleszczowych lub nie wykazują zjadliwości. Choroba z Lyme wywoływana jest przez krętki z grupy Borrelia burgdorferi sensu lato (17). Główną rolę w etiologii tej choroby u ludzi i zwierząt odgrywają drobnoustroje z gatunków B. burgdorferi sensu stricto, B. garinii i B. afzelii (25). Bakterie przenoszone są z osobnika zakażonego na inne przez kleszcze z rodzaju Ixodes, których głównym przedstawicielem w Europie jest Ixodes ricinus (25).
