Małe zwierzęta
Zespół złamanej rzepki i przetrwałych zębów mlecznych u kotów – opis przypadku
dr n. wet. Przemysław Prządka1
lek. wet. Łukasz Kuberka2
dr n. wet. Stanisław Dzimira3
dr hab. Arkadiusz Miążek prof. nadzw.4
dr hab. Zdzisław Kiełbowicz prof. nadzw.1
Złamanie rzepki należy do rzadkości wśród urazów ortopedycznych kotów. U tego gatunku, poza złamaniami rzepki na skutek urazu, wyróżnia się także złamania zmęczeniowe, gdzie jedną z przyczyn może być tzw. wrodzona łamliwość kości. W niniejszym artykule zaprezentowano przypadek kota cierpiącego na niedawno opisaną odmianę wrodzonej łamliwości kości, określaną jako zespół złamanej rzepki i przetrwałych zębów mlecznych u kotów.
SUMMARY
Feline patella fracture and retained deciduous teeth syndrome – case report
Patella fractures are rather rare among feline orthopedic injuries. Beside patella fractures related to a trauma, stress fractures are also distinguished in this species. One of the reasons of the latter can be osteogenesis imperfecta. This article presents the case of a cat suffering from a recently recognized form of osteogenesis imperfecta, described as feline patella fracture and retained deciduous teeth syndrome.
Key words: cat, fracture, patella, deciduous teeth
Wprowadzenie
Rzepka jest największą trzeszczką u ludzi i zwierząt. Położona jest w doczaszkowej części stawu kolanowego, gdzie swoją powierzchnią stawową dopasowuje się do rowka nasady dalszej kości udowej. Od strony doczaszkowej otoczona jest przez ścięgno mięśnia czworogłowego uda, które przechodząc następnie w ścięgno rzepki, kończy swój bieg na guzowatości kości piszczelowej (19).
Rzepka odgrywa ważną rolę w mechanizmie prostowania stawu kolanowego. Jej obecność pozwala na wyprostowanie stawu kolanowego przy użyciu znacznie mniejszej siły skurczu mięśnia czworogłowego uda (14, 19).
U zwierząt złamania rzepki należą do rzadkich chorób ortopedycznych, a ich liczba nie przekracza 1% wszystkich złamań (19, 21). Spośród zwierząt towarzyszących najczęściej opisywane są przypadki urazów rzepki u psów. Są one u nich przeważnie wynikiem bezpośredniego urazu stawu kolanowego (19). W takich przypadkach zalecana jest interwencja chirurgiczna, co wynika z osłabionej stabilności stawu kolanowego, spowodowanej jednoczesnym uszkodzeniem tkanek miękkich chorego stawu (7). W zależności od linii przełomu rozróżnia się złamania poprzeczne, podłużne, biegunowe i wieloodłamowe. U zwierząt towarzyszących (psy, koty) najczęściej spotyka się złamania poprzeczne (21). Wymienione typy złamań mogą z kolei występować z przemieszczeniem odłamów względem siebie lub bez przemieszczenia.
Według nielicznej dostępnej literatury do złamania rzepki u kotów może dojść zarówno podczas urazu, takiego jak upadek z wysokości, jak i w warunkach atraumatycznych, tzn. bez bezpośredniego urazu. Przypuszcza się, że częstszą przyczyną poprzeczny...
