Onkologia
Chłoniaki u psów – rozpoznawanie i leczenie
David M. Vail, DVM1
Barbara A. Suran2
Chłoniaki są różnorodną grupą nowotworów, które można określić jako klonalną proliferację złośliwych komórek limfoidalnych, atakującą przede wszystkim węzły chłonne, szpik lub miąższowe narządy wewnętrzne, takie jak wątroba albo śledziona. Chłoniaki to jedne z najczęściej występujących nowotworów u psów. Z roczną częstością występowania wynoszącą od 13 do 24 przypadków na 100 000 psów stanowią od około 7 do 24% wszystkich nowotworów psów. Chorują głównie psy w wieku średnim i starsze (mediana wieku od 6 do 9 lat). Choroba częściej atakuje psy ras: bokser, bull mastiff, basset, bernardyn, terier szkocki, airedale terrier i buldog, a niższe ryzyko zachorowania stwierdzono u jamników i pomeranianów.
Summary
Lymphoma in dogs – diagnosis and treatment
The lymphomas are a diverse group of neoplasms that can be defined as a clonal proliferation of malignant lymphoid cells affecting primarily the lymph nodes, bone marrow or solid visceral organs such as the liver or spleen. Lymphoma represents one of the most common neoplasms seen in the dog with an annual incidence of between 13-24/100,000 dogs at risk and comprises approximately 7 to 24% of all canine neoplasia. Middle-aged to older (median age of 6 to 9 years) dogs are primarily affected and breeds reported to have a higher incidence include boxers, bull mastiffs, basset hounds, St. Bernards, Scottish terriers, Airedales, and bulldogs, whereas breeds at lower risk include dachshunds and Pomeranians.
Key words: lymphomas, dogs
Etiologia
Etiologia chłoniaka u psów jest prawdopodobnie wieloczynnikowa i właściwie nie została dokładniej poznana, aczkolwiek obecne badania prowadzone na całym świecie pozwalają na nowo spojrzeć na jej przyczyny. Dotyczy to przede wszystkim roli czynników genetycznych (molekularnych), zakaźnych, środowiskowych i immunologicznych. W przypadku czynników genetycznych chodzi tu przede wszystkim o mutacje w linii komórek zarodkowych i somatycznych, o zmienioną ekspresję onkogenów i genów supresorowych guza, zmiany epigenetyczne (np. niedostateczną metylację DNA), przekaźnictwo sygnału oraz zmiany w szlakach apoptozy (np. szlaku Bcl-2), które zostały opisane u psów. U ludzi opisano również związek czynników zakaźnych, takich jako retrowirusy, wirus Epstein-Barr, a także Helicobacter sp., z występowaniem chłoniaków, ale u psów, mimo intensywnych badań, dotychczas nie potwierdzono takich bezpośrednich zależności. Czynniki środowiskowe, które mogą być zaangażowane w występowanie chłoniaka u psów, to stosowanie herbicydów (2,4-D), przebywanie na obszarach przemysłowych oraz stosowanie przez właścicieli związków chemicznych (takich jak farby czy rozpuszczalniki). Związek upośledzenia odporności z występowaniem chłoniaków został potwierdzony zarówno u ludzi, jak i u niektórych gatunków zwierząt. Na większe ryzyko rozwinięcia się chłoniaka narażeni są ludzie, psy i koty otrzymujący cyklosporynę w ramach leczenia immunosupresyjnego lub chorujący w przeszłości albo obecnie na choroby tła immunologicznego.
