Medycyna regeneracyjna
Zastosowanie komórek macierzystych oraz osocza bogatopłytkowego w medycynie regeneracyjnej koni
dr n. wet. Alicja Iwaszko-Simonik1
prof. dr hab. Stanisław Graczyk1
dr n. wet. Aleksandra Pliszczak-Król1
dr n. wet. Radomir Henklewski2
lek. wet. Anna Biazik3
Uszkodzenia ścięgien, więzadeł oraz stawów koni, objawiające się kulawizną, są częstymi czynnikami powodującymi zmniejszenie ich wydolności oraz wykluczającymi je z użytkowania (21, 22). Główną przyczyną prowadzącą do rozległych mikrouszkodzeń we wspomnianych strukturach jest nadmierny wysiłek fizyczny – jednorazowy u niewytrenowanych koni lub powtarzające się przeciążenia podczas treningu (24, 36).
Summary
The use of stem cells and platelet-rich plasma in equine regenerative medicine
Stem cell and platelet rich plasma therapy is a promising new branch of regenerative medicine used not only in humans but also in horses. These therapies are used to improve and stimulate healing and regeneration of damaged tissues. In horses, these techniques have been successfully used in the treatment of orthopedic disorders, such as tendon, ligament and joint injuries.
Key words: stem cells, PRP, platelet-rich plasma, regenerative medicine
Zapalenie ścięgien mięśni zginaczy powierzchownego i głębokiego palców oraz zapalenie mięśnia międzykostnego są jednymi z najczęściej spotykanych kontuzji u koni wyścigowych i sportowych, wykluczającymi je z dalszego treningu, ograniczającymi ich udział w zawodach, a nawet uniemożliwiającymi powrót do użytkowania sportowego (14, 36). Natomiast zapalenia kości i stawów (ang. osteoarthritis – OA), jak również zwyrodnieniowa choroba stawów (ang. degenerative joint disease – DJD) dotyczą nie tylko zwierząt będących w treningu, ale również osobników po karierze sportowej.
Terapia zaburzeń ortopedycznych opiera się głównie na leczeniu objawowym, tj. farmakoterapii, zabiegach chirurgicznych oraz fizjoterapii (22, 24, 32). Tradycyjne leczenie uszkodzeń ścięgien i niektórych więzadeł, a także chrząstek stawowych trwa około 12 miesięcy, a czasami nawet dłużej. Powolny proces naprawy wynika ze słabego unaczynienia tych struktur, a zatem ograniczonego dostarczania substancji odżywczych oraz utrudnionego odprowadzania produktów przemiany materii. W miejscu uszkodzenia powstaje nieelastyczna blizna, która przywraca anatomiczną integralność ścięgna, czynnościowo jest jednak słabsza od struktury pierwotnej, co skutkuje zwiększonym ryzykiem ponownego uszkodzenia (13, 20, 40).
Dotychczasowy sposób leczenia przyczynia się do usprawnienia procesu gojenia i przywrócenia sprawności, nie prowadzi jednak do pełnego wyleczenia choroby podstawowej (1, 15, 26). Ostatnio liczne spostrzeżenia wskazują na możliwość przywrócenia pie...