Temat numeru: parazytologia
Wybrane choroby skóry psów wywołane przez roztocze
dr n. wet. Marcin Szczepanik1
dr n. wet. Piotr Wilkołek1
dr n. wet. Łukasz Adamek1
lek. wet. Grzegorz Kalisz1
lek. wet. Karina Chmielecka2
dr n. wet. Anna Śmiech3
Choroby ektopasożytnicze u psów są bardzo powszechnie występującym problemem. Są one wywołane inwazjami pajęczaków, owadów lub rzadziej nicieni. W przypadku psów, według badań prowadzonych w ostatnich latach w Polsce, stanowią poważny odsetek przyczyn chorób skóry. Inwazja świerzbowca drążącego (Sarcoptes scabiei) była powodem niemal 5% przypadków wszystkich chorób skóry, nużyca 5,6%, chejletieloza 2,2%, inwazja Otodectes cynotis 0,7%, a pozostałe choroby ektopasożytnicze 0,7% (26).
SUMMARY
Selected skin diseases in dogs caused by mites
Ectoparasitic skin diseases are common problems in dogs. The most important clinical features of these diseases are pruritus and posttraumatic lesions. This article describes the clinical features and methods of diagnosis and therapy of selected parasitic skin diseases in dogs caused by mites. The most important and common ectoparasitic disease is canine scabies, caused by Sarcoptes scabiei var canis. This disease is responsible for approximately 5% of skin diseases in dogs. We also describe diseases caused by Notoedres cati, Cheyletiella sp., Otodectes cynotis, Dermanyssus galinae and Eutrombicula autumnalis.
Key words: dogs, Sarcoptes scabiei, mites, Cheyletiella, Otodectes cynotis
W niniejszym artykule chcielibyśmy przybliżyć Czytelnikom niektóre z chorób wywołanych przez roztocze. Celowo wyłączyliśmy z niego nużycę, która jest tematem niezwykle rozległym, zasługującym na oddzielne omówienie. Ponadto nie jest to typowa choroba ektopasożytnicza, gdyż w jej rozwoju kluczowa jest sprawność układu immunologicznego. Artykuł będzie więc poświęcony inwazjom świerzbowców (S. scabiei i O. cynotis, N. cati), chejletielozie i trombikulozie oraz inwazji Dermanyssus galinae.
Inwazja S. scabiei
Inwazja Sarcoptes scabiei występuje powszechnie u zwierząt na całym świecie (4, 1, 5). Jak wspomniano, u psów stanowiła prawie 5% wszystkich chorób skóry (26). Pasożyt ten był izolowany nie tylko od psów, ale również od kotów, królików, świnek morskich, owiec, kóz i bydła, świń, szakali (4, 2, 8, 19, 3, 29). S. scabiei może atakować także innych żywicieli, w tym ludzi. U psów choroba wywoływana jest przez S. scabiei var canis. Jeśli dojdzie do zarażenia nim żywiciela innego niż pies, zwykle nie kończy on swojego cyklu rozrodczego i inwazja ma tendencję do samoistnego wygasania w ciągu około dwóch tygodni (34). Inwazja następuje na skutek bezpośredniego kontaktu z zarażonymi osobnikami. Może też dojść do niej poprzez kontakt z przedmiotami, z którymi stykał się chory osobnik. Po zarażeniu samice S. scabiei drążą korytarze w naskórku żywiciela, gdzie składają jaja. Cykl rozwojowy pasożyta trwa zwykle od 10 do 21 dni (35). Poza żywicielem S. scabiei może przeżyć krótko (do 10 dni zależnie od warunków).
