Silnie stresogenne sytuacje u kotów mogą przyczyniać się do powstania zmian w morfologii i hemodynamice serca. W efekcie pojawia się naciek zapalny mięśnia sercowego, a w dalszej kolejności dochodzi do zwłóknienia wsierdzia komory lewej. W większości przypadków obecne jest również śródmiąższowe zapalenie płuc. Powyższe zmiany są związane z wyjątkową, typową dla kotów jednostką chorobową – endomyocarditis (EMC).

Koty są wyjątkowym gatunkiem zwierząt w naszej praktyce zawodowej. Przebieg chorób u tych pacjentów potrafi niejednokrotnie zaskakiwać lekarzy weterynarii. Objawy duszności są mocno niepokojące, szczególnie gdy pojawiają się nagle u kotów klinicznie zdrowych lub w trakcie terapii choroby pozasercowej bądź po przeprowadzonym zabiegu chirurgicznym. Zadajemy sobie wtedy pytanie – czy nasz pacjent ma chore serce? A może ma kardiomiopatię przerostową, mimo że we wcześniejszym badaniu klinicznym nie stwierdzono obecności szmerów sercowych, a przed zabiegiem chirurgicznym zostało wykonane profilaktyczne badanie echokardiograficzne? Dlaczego więc pacjent ma duszność? Reakcja na zastosowane znieczulenie? Niejednokrotnie zastanawiamy się, czy nie przeoczyliśmy pewnych szczegółów w trakcie badania... Należy jednak pamiętać, że koty są wyjątkowo wrażliwe na sytuacje stresujące.

Pod wpływem stresu dochodzi do aktywacji układu współczulnego, a co jest z tym związane – wzrostu stężenia adrenaliny i kortyzolu, z jednoczesnym zmniejszeniem wpływu układu przywspółczulnego na serce. Efektem jest przyspieszenie częstotliwości pracy serca, wzrost ciśnienia krwi i pojemności minutowej. Dochodzi do zwiększonego zużycia tlenu przez serce, a tym samym do wzrostu zapotrzebowania mięśnia sercowego na tlen. Jednocześnie zwiększony zostaje opór naczyniowy (skutek skurczu naczyń tętniczych), który jest przyczyną słabszego ukrwienia narządów obwodowych (1, 2). Opisane zmiany mogą doprowadzić do wyjątkowej, typowej dla kotów jednostki chorobowej – endomyocarditis (EMC).