Pod terminem wyłysienia należy rozumieć całkowitą utratę włosów w okolicach, w których wcześniej występowały. Rozpoznanie przyczyny niezapalnych wyłysień jest trudne. Opiera się ono na analizie wywiadu, badaniu klinicznym, badaniu mikroskopowym włosów (trichogramie), badaniu histopatologicznym oraz wynikach testów laboratoryjnych. Najczęstszymi przyczynami utraty włosów są dermatozy hormonalne (niedoczynność tarczycy, choroba Cushinga, hiposomatotropizm, łysienie X). Rzadkimi przyczynami wyłysień niezapalnych, szczególnie u młodych psów, są dysplazje mieszków włosowych. Artykuł przedstawia postępowanie diagnostyczne u psów z wyłysieniami niezapalnymi.

Zmiany dotyczące gęstości włosów, związane z ich przerzedzeniem lub powstawaniem wyłysień, należą obok świądu do najpowszechniejszych przyczyn konsultacji w przypadku chorób skóry. Przyczyny tych zaburzeń są bardzo zróżnicowane. Za przerzedzenia włosów mogą być odpowiedzialne urazy mechaniczne będące następstwem świądu albo zakażenia dermatofitami, co prowadzi do ich uszkodzeń i zwiększonej łamliwości. Kolejną powszechną przyczyną powstawania wyłysień są zapalenia mieszka włosowego (tła bakteryjnego, grzybiczego albo pasożytniczego, na przykład w przebiegu nużycy). W takim przypadku całe włosy wypadają w wyniku uszkodzeń dotyczących połączenia korzenia włosa z jego brodawką. Wymienione powyżej mechanizmy związane są z chorobami o charakterze zapalnym. Rozpoznanie tych zaburzeń i ich czynników etiologicznych zazwyczaj nie jest trudne, a leczenie przynosi (najczęściej) szybką poprawę kliniczną. Efekt leczenia w postaci odrostu włosa widoczny jest już po kilku tygodniach od chwili wyeliminowania zapalenia.

Całkowicie odmiennie wygląda obraz kliniczny u psów z wyłysieniami o charakterze niezapalnym, inny jest też proces diagnostyczny, rokowanie i leczenie. Typowy dla tego typu chorób jest brak świądu, a utrata włosów jest zwykle powolna, obejmuje duże obszary ciała psa i trwa nawet wiele miesięcy. Najczęstszą przyczyną wyłysień niezapalnych są dermatozy hormonalne, rzadziej odpowiedzialne są za nie genetycznie uwarunkowane dysplazje mieszków włosowych lub inne, niezbyt powszechnie występujące choroby genetyczne. Leczenie dermatoz hormonalnych trwa długo i odrostu włosów należy spodziewać się nawet dopiero po kilku miesiącach od jego rozpoczęcia. W przypadku tego typu chorób objawy często dotyczą nie tylko skóry, ale również innych struktur.

Różnicowanie wyłysień niezapalnych obejmuje wywiad i badanie kliniczne, dotyczące również innych układów poza skórą, przeprowadzenie badań dodatkowych skóry (trichogramu, a w licznych przypadkach badania histopatologicznego wycinków skóry), wykona...