Leczenie przewlekłego bólu u psów staje się coraz istotniejszym problemem w praktyce weterynaryjnej, ponieważ właściciele szukają nowych możliwości poprawy jakości życia zwierząt, przede wszystkim starszych. Brak możliwości oceny skuteczności leczenia przez samych pacjentów sprawia jednak, że zagadnienie to jest chyba jeszcze trudniejsze i bardziej złożone niż w medycynie człowieka.

Zgodnie z definicją Międzynarodowego Towarzystwa Badania Bólu (International Association for the Study of Pain, IASP) ból to subiektywnie przykre i negatywne wrażenie zmysłowe oraz emocjonalne, powstające pod wpływem bodźców (tzw. nocyceptywnych) uszkadzających tkankę lub grożących jej uszkodzeniem, natomiast ból przewlekły rozumiany jest zazwyczaj jako nieprzyjemne odczucie, które wiąże się z uszkodzeniem tkanek i trwa co najmniej trzy miesiące (Kuty-Pachecka i Trzebińska, 2018). Oczywiście definicje te znajdują zastosowanie w medycynie człowieka, ponieważ określenie długości i częstości występowania przewlekłego bólu u zwierząt wydaje się właściwie niemożliwe. Niemniej jednak w przebiegu wielu chorób prowadzących do śmierci zwierząt, takich jak choćby choroby nowotworowe albo zwyrodnieniowe, zawsze wskazuje się na występowanie przewlekłego bólu. W praktyce klinicznej szacuje się, że w mniej więcej 30% przypadków guzów u psów i kotów w momencie ustalania rozpoznania pacjenci odczuwali różnego stopnia ból (Lascelles, 2012), a około 20% dorosłych psów może chorować na osteoarthritis, które jest jedną z najczęstszych przyczyn przewlekłego bólu u psów (Johnston, 1997).

W ankiecie internetowej przeprowadzonej w roku 2012 wśród lekarzy weterynarii, anestezjologów i onkologów w Zjednoczonym Królestwie zapytano o najczęstsze ich zdaniem przyczyny bólu przewlekłego występującego u psów (Bell i wsp., 2017). W blisko 300 ankietach za najważniejszą przyczynę ewentualnego bólu przewlekłego u psów uznano osteoarthritis, a następnie ból związany z chorobami zębów (tab. I). Co jest jednak ciekawe, żaden z lekarzy biorących udział w ankiecie nie wskazał, że główną przyczyną bólu przewlekłego u zwierząt może być choroba nowotworowa, chociaż gdy respondentów poproszono o wskazanie nie jednej, ale trzech najważniejszych przyczyn bólu przewlekłego, choroba nowotworowa pojawiła się w 21,4% odpowiedzi. Były to jednak wskazania rzadsze niż ból wywołany przez choroby kręgosłupa, zębów czy uszu.

Ból przewlekły jest też niekiedy utożsamiany u zwierząt z bólem neuropatycznym, czyli patologicznym zjawiskiem spowodowanym zaburzeniami w procesach neurologicznych generowania i przekazywania informacji bólowej. W praktyce oznacza to, że za utrzy...