Zapalenie błony naczyniowej to częsta choroba spotykana u pacjentów okulistycznych w praktyce weterynaryjnej. Choć zarówno u psa, jak i u kota uveitis może wyglądać bardzo podobnie, przyczyny oraz sposób leczenia u tych gatunków są różne. Poniższy artykuł ma na celu wyszczególnienie różnic oraz podobieństw w przebiegu, diagnostyce oraz leczeniu uveitis u psów i kotów.

Zapalenie błony naczyniowej oka może być reakcją wtórną do stanów patologicznych zachodzących w obrębie gałki ocznej lub być odpowiedzią na proces chorobowy toczący się na terenie całego organizmu. Odpowiednie rozpoznanie zapalenia błony naczyniowej oraz próba znalezienia jego przyczyny pozwolą na wdrożenie najefektywniejszego leczenia. Artykuł ten powstał z myślą o ułatwieniu tego procesu oraz zebraniu najnowszych informacji z zakresu tej jednostki chorobowej.

Do pełnego i prawidłowego poznania mechanizmów zachodzących w gałce ocznej podczas zapalenia błony naczyniowej niezbędna jest znajomość budowy oraz zadań poszczególnych jej struktur. Dlatego, aby ułatwić zrozumienie tego procesu, przypominamy główne składowe błony naczyniowej oraz ich funkcje:

• Tęczówka, która pełni funkcje odżywcze, a także odpowiada za ilość światła docierającego do siatkówki poprzez pracę mięśni rozszerzających i zwężających źrenice.
• Ciało rzęskowe, które jest odpowiedzialne za produkcję cieczy wodnistej, a tym samym za utrzymanie turgoru gałki ocznej oraz odpowiedniego ciśnienia. Dodatkowo obwódka rzęskowa utrzymuje soczewkę w odpowiedniej pozycji, biorąc tym samym udział w jej akomodacji.
• Naczyniówka, której zadaniem jest odżywianie siatkówki. Dodatkowo zawarte w niej melanocyty nadają barwę makacie odblaskowej.

Tęczówka i ciało rzęskowe wchodzą w skład przedniego odcinka gałki ocznej, a naczyniówka w skład jej odcinka tylnego.

Jak dochodzi do zapalenia błony naczyniowej (uveitis)

Do czynników inicjujących zapalenie błony naczyniowej zalicza się: uraz mechaniczny, zakażenie bakteryjne, grzybicze, wirusowe, inwazję pasożytniczą oraz choroby immunologiczne. Objawy wynikają z przerwania szczelności bariery krew–ciecz wodnista gałki ocznej i uwolnienia mediatorów zapalnych. Tak jak w przypadku zapaleń w innych strukturach organizmu, w przypadku uveitis również możemy wyróżnić fazę ostrą, podostrą i przewlekłą.

Faza ostra – ma charakter wysiękowy. Wysięk można podzielić na cztery typy:

• surowiczy (głównie przesącz surowicy)
• włóknisty (przesącz składający się głównie z fibryny)
• krwisty (składający się głównie z erytrocytów)
• ropny [składający się z produktów martwiczych oraz wielojądrzastych neutrofili (PMNs)].