Nowotwory jam nosowych psów stanowią 1% wszystkich psich nowotworów. Raki, w tym gruczolakoraki, raki płaskonabłonkowe i niezróżnicowane, to dwie trzecie wszystkich nowotworów jam nosowych psów, a pozostałą jedną trzecią reprezentują głównie mięsaki. Pozostałe typy histologiczne stanowią bardzo mały odsetek zmian nowotworowych jam nosowych u tego gatunku. Mimo że nowotwory te nie występują tak często jak nowotwory skórne, ze względu na ich lokalizację diagnostyka oraz terapia mogą być bardziej problematyczne. Podstawę leczenia nadal stanowi radioterapia, aczkolwiek w ostatnich latach opublikowane zostały artykuły dokumentujące możliwość leczenia farmakologicznego, które może być stosowane zarówno jako dodatek do radioterapii, jak i samoistne postępowanie.

Wstęp

Nowotwory jam nosowych psów, mimo niższej częstości występowania u tego gatunku niż nowotwory skóry oraz układu krwiotwórczego, są ważnym problemem diagnostyczno-terapeutycznym. Zdecydowana większość guzów to duże masy zlokalizowane najczęściej w jednej jamie nosowej, które z czasem naciekają otaczające je tkanki i struktury (kościec czaszki, gałka oczna, mózg). Najczęstszym histologicznym typem nowotworu w jamie nosowej psów jest rak (gruczolakorak), stanowiący ponad 75% przypadków. Pozostałe to mięsaki, mały odsetek stanowią inne typy histologiczne.

Ze względu na zaawansowanie procesu nowotworowego w momencie prezentacji pacjenta w lecznicy weterynaryjnej bardzo rzadko możliwe jest chirurgiczne usunięcie guza. Dlatego leczeniem z wyboru w przypadku tego typu nowotworów była i jest radioterapia. Psy leczone za pomocą napromieniania przeżywają 1-2 lata, zależnie od schematu napromieniania. W ciągu ostatnich lat ukazało się kilka publikacji dotyczących zastosowania tokeranibu w leczeniu nowotworów innych niż guzy z komórek tucznych u psów, również raków jam nosowych. Artykuł ten ma na celu przybliżenie Czytelnikowi czynników ryzyka, możliwości diagnostycznych oraz terapeutycznych w przypadku guzów jam nosowych psów.

Występowanie oraz czynniki ryzyka

Nowotwory jam nosowych psów znacznie częściej występują u średnich i dużych psów ras długoczaszkowych, w szczególności labradorów, golden retrieverów, owczarków niemieckich, spanieli angielskich. Brak jest potwierdzonej predylekcji płciowej, aczkolwiek są doniesienia sugerujące predyspozycję samców. Średni wiek prezentacji psów z guzami jam nosowych to 10 lat, aczkolwiek są doniesienia naukowe dokumentujące występowanie tych guzów u rocznych psów (26). Czynniki etiologiczne do tej pory nie są dokładnie poznane. Istnieją sporne dowody na to, że psy żyjące w miastach oraz te narażone na dym papierosowy mogą mieć zwiększone ryzyko powstawania tych nowotworów (3, 4).