Francuski nicień płucny (Angiostrongylus vasorum) jest powszechnie znany jako pasożyt powodujący choroby układu krążenia i układu oddechowego u psów. Od końca lat 90. stwierdzono wzrost występowania A. vasorum w Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Finlandii i we Włoszech (2, 5, 13). W Polsce zagrożenie A. vasorum u psów nie jest rozpoznane. W 2012 roku wykonano pierwsze badanie przesiewowe u tego gatunku. Przebadano 3345 osobników z wielu obszarów Polski, od których pobrano krew na badanie serologiczne. Procent osobników, które wykazały obecność antygenu (0,78%) albo przeciwciał przeciw pasożytom (1,29%) był niski (12). Rok później opisano pierwszy w Polsce przypadek zakażenia A. vasorum u lisów (Vulpis vulpis). Pomimo że uważa się, że żywicielem ostatecznym są osobniki z gatunku psowatych, lekarze weterynarii z jednej z warszawskich klinik opisali również przypadek zarażenia u kota (6).

Żywicielem ostatecznym A. vasorum są dzikie i udomowione gatunki psowatych, a żywicielem pośrednim pomrowy i ślimaki płucodyszne. Psy zarażają się, zjadając żywicieli pośrednich lub paratenicznych (płazy, głównie żaby, i ptaki), u których larwa stadium 1. dojrzewa do stadium 3. Po dostaniu się do przewodu pokarmowego żywiciela ostatecznego larwa migruje do jelit i krezkowych węzłów chłonnych, gdzie przeobraża się w larwę 5. stadium. Stamtąd dostaje się do krwiobiegu i poprzez żyłę wrotną wątroby oraz żyłę czczą główną aż do prawej komory serca i tętnicy płucnej, gdzie się osiedla. Dorosłe osobniki rozmnażają się głównie w prawej komorze, gdzie składają jaja, z których szybko wykluwają się larwy stadium 1. Młode larwy przebijają pęcherzyki płucne i dostają się do oskrzeli, a po odkrztuszeniu i połknięciu wydalane są z kałem (7, 2, 11).

Objawy kliniczne i zmiany w badaniach krwi

Objawy kliniczne pojawiają się najczęściej w okresie patentnym i są wynikiem zapalenia toczącego się na terenie tkanki płucnej i serca, spowodowanego przez obecne w nich jaja i larwy pasożyta. W pierwszym etapie inwazji migrujące larwy uszkadzają płuca, a u zarażonego osobnika możemy obserwować kaszel, duszność, utrudnione oddychanie, nietolerancję wysiłkową i osowiałość. Dorosłe osobniki umiejscowione w tętnicy płucnej uszkadzają jej mięśniówkę i powodują zwężenie naczyń, czego konsekwencją jest powstanie nadciśnienia płucnego słyszalnego pod postacią niedomykalności zastawki trójdzielnej oraz niewydolność prawej strony serca (6, 7).

Oprócz objawów sercowo-oddechowych obserwujemy często zaburzenia krzepnięcia i koagulopatie. Powodują one krwawienia z nosa (epistaxis), wybroczyny (petechiae), wylewy podspojówkowe, kaszel z krwią (hemoptysis), podskórne krwiaki, krwawienia do żo...