Zespół plam łzowych jest często rozpoznawany u psów i może mieć wiele przyczyn, między innymi zmniejszone odprowadzanie łez, nadprodukcję łez czy niedrożność dróg łzowych o różnym podłożu. Celem badań była ocena skuteczności ozonu w leczeniu zespołu plam łzowych u psów rasy maltańczyk. Do badania zakwalifikowano 14 psów w wieku od sześciu miesięcy do dwóch lat, u których zdiagnozowano zespół plam łzowych. Podczas badań przeprowadzano trzykrotnie w odstępach dwutygodniowych pełne badanie okulistyczne, pobierano wymazy na posiewy bakteriologiczne w celu wyizolowania bakterii tlenowych i beztlenowych oraz określenia antybiotykowrażliwości, a także wykonano płukanie dróg łzowych. Zastosowano terapię kroplami okulistycznymi na bazie ozonu, antybiotykami i lekami przeciwzapalnymi podawanymi do worka spojówkowego. Najczęściej izolowanymi bakteriami tlenowymi były Staphylococcus aureus i Pseudomonas aeruginosa, nie uzyskano natomiast wzrostu bakterii beztlenowych. Po zastosowaniu ozonu u 12 psów stwierdzono zmniejszenie objawów zespołu plam łzowych, u 10 psów ropne zapalenie spojówek znacząco się zmniejszyło lub ustąpiło całkowicie, pomimo że w kolejnych posiewach stwierdzano obecność bakterii.

Ozon to cząsteczka zbudowana z trzech atomów tlenu, naturalnie występująca w atmosferze w postaci niebieskiego gazu dobrze rozpuszczającego się w wodzie. Powstaje w wyniku działania promieni nadfioletowych lub wyładowań elektrycznych na tlen, który rozpada się i dalej łączy, tworząc cząsteczki ozonu. Ozon jest niestabilny w stanie gazowym, jego okres półtrwania wynosi dwie godziny, co skutkuje szybkim spadkiem stężenia. Uzyskano jego formę stabilną w postaci ozonidu, czyli cząsteczki ozonu przyłączonej do podwójnego wiązania w jednonienasyconym kwasie tłuszczowym (17). Ozon wykazuje silne właściwości utleniające. Po ekspozycji komórki na ozon zachodzi oksydacja reszt wielonienasyconych kwasów tłuszczowych fosfolipidów i lipoprotein błony komórkowej, co prowadzi do depolaryzacji błony komórkowej, zahamowania aktywności enzymów błonowych i białek transportowych. Utracona zostaje integralność komórki, a ozon wnika do jej wnętrza, gdzie utlenia struktury cytozolu, aminokwasy, białka i kwasy nukleinowe. Reakcje te prowadzą do śmierci bakterii i grzybów (1, 4). Jego stosowanie nie indukuje oporności u drobnoustrojów ani nie wywołuje reakcji alergicznych (4). W odpowiedniej dawce ozon może aktywować pewne mechanizmy biochemiczne prowadzące do reaktywacji ochronnego układu antyoksydacyjnego, do którego zaliczamy m.in. katalazę, dysmutazę ponadtlenkową oraz peroksydazę glutationową (17).