Ortopedia
Choroba zwyrodnieniowa stawów – uwagi praktyczne
dr n. wet. Aneta Bocheńska
Choroba zwyrodnieniowa stawów to najczęstszy problem ortopedyczny starszych psów. Dotyka około 75% populacji. W wielu przypadkach nie jest tylko konsekwencją naturalnych procesów starzenia się zwierzęcia, lecz skutkiem nieprawidłowości związanych z rozwojem szczenięcia. Wczesne wykrywanie i interwencja mają tutaj kluczowe znaczenie. Do dyspozycji mamy zarówno metody diagnostyki obrazowej, na wczesnym etapie badanie RTG, jak i testy ortopedyczne, na przykład test Ortolaniego.
Choroba zwyrodnieniowa stawów niesie za sobą problemy z poruszaniem się, spadek aktywności zwierzęcia, a co najważniejsze – ból. Ból jest przewlekły, z czasem ulega nasileniu. Z poziomu, gdy jest odczuwalny po intensywnym wysiłku, przechodzi do etapu, w którym odczuwalny jest nawet w spoczynku. Początkowo jest prawie niezauważalny dla opiekuna zwierzęcia i wyrażany jedynie przez nieznaczne zmiany behawioralne (spadek aktywności, niechęć do pewnego rodzaju ruchów). W końcowym etapie każdy krok pacjenta jest trudny do wykonania. Choroba zwyrodnieniowa może być naturalną konsekwencją starzenia się, do jej powstania lub też nasilania się przyczyniają się jednak takie czynniki jak nadwaga, nadmierny wysiłek psa, a przede wszystkim dysplazja stawów i przebyte choroby wieku szczenięcego. Zarówno w przypadku dysplazji, jak i chorób wieku szczenięcego niezwykle istotne są profilaktyka i wczesna interwencja (1, 2).
Dysplazja stawów biodrowych i stawów łokciowych to szeroko rozpowszechnione problemy układu kostno-stawowego u psów. Termin dysplazja oznacza nieprawidłowy rozwój. Pochodzi od greckich słów dys, oznaczającego nienormalny, i plasia, oznaczającego rozwój.
Problem ten dotyka zarówno psy ras małych, średnich, jak i dużych, przy czym w przypadku pacjentów większych i cięższych objawy są bardziej nasilone, a problem bardziej dotkliwy. Konsekwencją dysplazji tych stawów zawsze jest choroba zwyrodnieniowa stawów. W takich przypadkach możemy użyć terminu mechaniczne zapalenie stawu (arthritis) (2). Choroba zwyrodnieniowa stawów zawsze oznacza ból i pogorszenie jakości życia psa.
Wczesne wykrycie problemu zapewnia większe możliwości terapeutyczne i poprawę jakości życia pacjenta. Stąd też ważne jest zwiększenie świadomości opiekunów szczeniąt o konieczności wczesnego wykrywania zaburzeń i reagowania na nie.
Odpowiednie postępowanie może w pewnym stopniu ograniczyć rozwój dysplazji zarówno stawów biodrowych, jak i łokciowych, co rzutuje na całe życie zwierzęcia. Dostępne tu są zarówno metody chirurgiczne, jak i leczenie zachowawcze.