Aktywność fizyczna jest jednym z głównych czynników wpływających na stan zdrowia. Ludzie coraz częściej uprawiają różne dyscypliny sportu. Taki trend obserwuje się też wśród opiekunów zwierząt, którzy poddają wysiłkowi fizycznemu również swoich czworonożnych podopiecznych. Sporo psów i koni jest użytkowanych sportowo – rekreacyjnie lub profesjonalnie. Trening może wiązać się z koniecznością zmian w żywieniu. Węglowodany zgromadzone w mięśniach szkieletowych w postaci glikogenu są jednym z podstawowych źródeł energii podczas wysiłku. Ilość glikogenu zgromadzonego w komórkach mięśniowych decyduje o zdolności zwierząt do biegu.

Metabolizm mięśni w trakcie wysiłku fizycznego zależy przede wszystkim od jego intensywności i czasu trwania. Spadek zawartości składników energetycznych i gromadzenie się produktów ich metabolizmu prowadzi do zmęczenia pracujących mięśni. Zwierzęta biegnące długo i z małą prędkością ulegają wyczerpaniu z powodu nadmiernego zmniejszenia się zasobów glikogenu. Konie biegnące galopem 800 lub 2000 metrów zużywają odpowiednio ponad 27 i 32% glikogenu zgromadzonego w mięśniach. W tym czasie zawartość ATP obniża się o 30 i 47%. Dłuższy galop skutkuje gromadzeniem się większych ilości kwasu mlekowego w mięśniach (3). Zawartość glikogenu w mięśniach pośladkowych koni uczestniczących w 80-kilometrowym biegu ulega obniżeniu o ponad 50% (19). Po długotrwałym biegu ponad 20% włókien mięśniowych w mięśniach koni może być pozbawionych glikogenu (4).

Stężenie glikogenu w mięśniach koni może powrócić do początkowych wartości w ciągu doby po krótkotrwałym intensywnym wysiłku. Dowodzą tego badania, w których konie dwa razy biegły przez pięćdziesiąt sekund z prędkością 13 m/s. Spadek zawartości glikogenu w komórkach mięśni pośladkowych koni wykonujących taki wysiłek wynosi od kilkunastu do prawie trzydziestu procent (12). Powrót stężenia glikogenu w mięśniach koni do początkowych wartości po 30-procentowym spadku trwa ponad dobę (13). W przypadku większego obniżenia się jego stężenia powrót do wartości sprzed biegu może trwać nawet ponad trzy doby (8, 20).

Największy spadek zawartości glikogenu w mięśniach szkieletowych psów zachodzi u psów zaprzęgowych, które biegają na długich dystansach, ciągnąc sanie z zawodnikiem. Jego stężenie w mięśniach psów zaprzęgowych biegnących 160 kilometrów może ulec o...

W trakcie długich biegów wzrasta znaczenie tłuszczu jako źródła energii. Pokonanie 140 kilometrów może spowodować obniżenie stężenia triglicerydów w mięśniach psów zaprzęgowych z prawie 26 do mniej niż 7,5 mmol/kg suchej masy (10). Ilość energii z...