Czat GPT zapytany o definicję ekosystemu odpowiedział: „Jest to złożony system składający się z organizmów żywych (roślin, zwierząt i mikroorganizmów) tworzących biocenozę oraz ich środowiska nieożywionego (gleba, woda, powietrze) nazywanego biotopem; organizmy i środowisko wzajemnie na siebie oddziałują. Kluczową cechą ekosystemu jest jego zdolność do samoregulacji, co oznacza, że potrafi utrzymać równowagę dzięki różnym mechanizmom biologicznym”. Definicja zakłada istnienie warunków umożliwiających zachowanie równowagi oraz powrót do niej po wystąpieniu negatywnych, ale odwracalnych oddziaływań. Nasza cywilizacja powoduje zaburzenia homeostazy środowiska, w którym żyjemy. Zaburzenia te mają charakter zarówno globalny, jak i regionalny oraz są w dużej mierze nieodwracalne.

Ocieplenie, najbardziej znaczący globalny skutek rozwoju cywilizacji, jest przyczyną wielu anomalii, między innymi zmian w zasięgu występowania organizmów, w tym patogenów. W Europie jesteśmy świadomi problemu tzw. emerging diseases, tj. nowo pojawiających się chorób, wśród których choroby inwazyjne (wywoływane przez pasożyty) zajmują niepoślednie miejsce.

Niektóre pasożyty przeniesione z południa Europy znajdują u nas warunki dogodne do zamknięcia cyklu życio­wego, a więc rozprzestrzenienia się w nowych eko­systemach. Pasożyty są szczególną grupą organizmów chorobotwórczych, co wynika z dość skomplikowanych dróg przenoszenia związanych ze złożonością cyklu życiowego, czyli często obecnością żywicieli pośrednich i paratenicznych (u których znajdują się stadia larwalne pasożyta).

Pojawianie się na nowych obszarach niespotykanych tam wcześniej gatunków pasożytów jest skutkiem z jednej strony rozprzestrzeniania się na takie obszary żywicieli pośrednich i przenosicieli (na przykład ćmianek zarażających psy leiszmaniozą), a z drugiej opanowywania nowych w cyklu życiowym pasożyta gatunków żywicieli pośrednich. Przykładem mogą być rodzime w krajach Europy Środkowej i Północnej gatunki ślimaków skorupowych i pomrowów, stwierdzane jako żywiciele pośredni nicieni płucnych u psów (Angiostrongylus vasorum) i kotów (Aelurostrongylus abstrusus).

Na nowo opanowanych obszarach występowania pasożytów do zarażenia może dochodzić łatwiej niż na tradycyjnych terenach endemicznych na południu naszego kontynentu. Jest to możliwe dzięki występowaniu warunków środowiskowych sprzyjających rozwojowi ...

Pojawienie się nowych pasożytów bywa niespodziewane i zaskakujące. Przykładem może być Angiostrongylus vasorum – nicień bytujący w tętnicy płucnej i prawej części serca psów, który na Wyspach Brytyjskich rozprzestrzenił się znacznie szybciej, niż ...