Chirurgia
Chłonkopiersie u małych zwierząt – czy wiemy dziś więcej?
dr n. wet. Jan Frymus1
dr n. wet. Piotr Trębacz1
dr n. wet. Joanna Tunikowska2
lek. wet. Kamila Rękiewicz2
prof. dr hab. Zdzisław Kiełbowicz2
Aleksandra Leszczyńska3
prof. dr hab. Marek Galanty1
Chłonkopiersie to zagrażająca życiu choroba, której skutkiem jest gromadzenie się chłonki w jamie opłucnej, spowodowane przeciekiem z przewodu piersiowego. W wielu przypadkach jedyną skuteczną metodą leczenia jest chirurgiczne podwiązanie uszkodzonego przewodu za pomocą nici lub założenie klipsów naczyniowych. Zabieg ten jest jednak technicznie niełatwy, ponieważ wymaga odpowiedniego odsłonięcia struktur układu chłonnego. Zidentyfikowanie przewodu piersiowego stanowi duże wyzwanie, ale jest kluczowe dla powodzenia procedury chirurgicznej.
Wprowadzenie
Chłonkopiersie (chylothorax) to stosunkowo rzadka, lecz poważna choroba dotycząca m.in. psów i kotów. Polega na gromadzeniu się chłonki w jamie opłucnej. Przyczyny tej nieprawidłowości nie są w pełni poznane. Uważa się, że mogą to być zaburzenia przepływu chłonki w obrębie przewodu piersiowego (ang. thoracic duct – TD) lub jego rozgałęzień, prowadzące do jej przesiąkania do jamy opłucnej (4, 6). Chłonka jest bogatym w lipidy płynem transportującym trójglicerydy, limfocyty oraz chylomikrony z przewodu pokarmowego do krwi żylnej. Chłonkopiersie skutkuje wieloma zaburzeniami pierwotnymi lub wtórnymi, m.in. zubożeniem krwi o białka i tłuszcze, przewlekłym zapaleniem opłucnej, utratą masy ciała, uszkodzeniem funkcji układu oddechowego i krążenia, zaburzeniami elektrolitowymi, zwłaszcza hiperkaliemią i hiponatremią (6, 7).
Wśród przyczyn pierwotnych najczęściej wymienia się wrodzone anomalie układu chłonnego, wzrost ciśnienia w przewodzie piersiowym oraz powiększenie węzłów chłonnych (limfangiektazja) (4, 6). Z kolei do przyczyn wtórnych zalicza się, zwłaszcza u kotów, choroby układu krążenia (na przykład kardiomiopatia przerostowa, restrykcyjna, dysplazja zastawki trójdzielnej, serce trójprzedsionkowe prawe), a także nowotwory śródpiersia (chłoniaki, grasiczaki), zakrzepicę żyły głównej doczaszkowej, ciała obce, ziarniniaki grzybicze (12, 7, 18). Opisywano również przypadki chłonkopiersia towarzyszącego dirofilariozie oraz skrętowi płata płuca (2, 10). Ponadto rzadko opisywane są przypadki chłonkopiersia pourazowego (23).
Rozpoznawanie
Objawy kliniczne chłonkopiersia są zwykle nieswoiste i rozwijają się stopniowo. Początkowo gromadzący się płyn może nie dawać typowych objawów klinicznych ze względu na jego wchłanianie. Objawy kliniczne pojawiają się dopiero gdy dojdzie do pogrub...
Jednym z poważniejszych, choć rzadko obserwowanych skutków jest zaciskające zapalenie osierdzia (ang. constrictive pericarditis). Ten przewlekły proces zmniejsza elastyczność osierdzia na skutek jego zwłóknienia lub zwapnienia, co ogranicza wypełn...

