Mykoplazmoza hemotropowa psów jest chorobą przebiegającą z objawami anemii hemolitycznej. Jej przyczyną są drobnoustroje z gatunku Mycoplasma haemocanis, określane wcześniej mianem Haemobartonella spp. lub Eperythrozoon spp. Szczegółowa analiza sekwencji genu 16S rRNA wykazała, że są one bliżej spokrewnione z mykoplazmami odpowiedzialnymi za rozwój zapaleń płuc, jak Mycoplasma pneumoniae lub Mycoplasma genitalium. Mykoplazmy to pozbawione ściany komórkowej drobnoustroje wielkości 0,3-0,8 µm, izolowane od wielu gatunków ssaków, ptaków, ludzi oraz gadów.

Istota choroby

Czynnikiem etiologicznym mykoplazmozy hemotropowej u psów jest Mycoplasma haemocanis (4, 12). Komórki tych drobnoustrojów układają się na powierzchni erytrocytów w struktury przypominające łańcuszki, przy czym pojedyncze mikroorganizmy utrzymują charakterystyczny dla mykoplazm kształt pierścieniowy ziarniaków lub pałeczek, prowadząc do zniekształcenia i mechanicznego uszkodzenia krwinek.

Sposób szerzenia się mykoplazmozy hemotropowej nie jest do końca jasny. Istnieją przypuszczenia, że źródło zarazka dla psów stanowią kleszcze i pchły, aczkolwiek badania eksperymentalne prowadzone w tym kierunku dostarczają słabych dowodów na poparcie tej tezy. Z drugiej jednak strony fakt, że najwięcej przypadków choroby stwierdza się na terenach, gdzie endemicznie występują kleszcze, zwłaszcza z gatunku Rhipicephalus sanguineus, wskazuje na możliwy udział stawonogów w szerzeniu choroby.

Z innych dróg szerzenia się mykoplazmozy hemotropowej należy wymienić kontakt ran z krwią zakażonych osobników, a także zakażenie jatrogenne poprzez przetoczenie krwi. Pośrednie dowody wskazują na możliwość zakażenia psów w wyniku doustnego podania im krwi zawierającej zarazki (7). Do zakażenia szczeniąt mykoplazmami może dojść w trakcie porodu, w drogach rodnych samicy (3).

U psów mykoplazmoza hemotropowa najczęściej stwierdzana jest u osobników po usunięciu śledziony bądź też z silną immunosupresją (11). Okres inkubacji choroby wynosi do dwóch tygodni. Klinicznie najczęściej notuje się silną niedokrwistość, której towarzyszy stałe utrzymywanie się zarazków we krwi. Nasilenie niedokrwistości jest różne – od stopnia łagodnego do ciężkiego. W jej wczesnym stadium badaniem rozmazów krwi można sporadycznie wykazać mykoplazmy. Badaniem hematologicznym stwierdza się anemię regeneratywną, anizocytozę spowodowaną obecnością retikulocytów, występowanie jądrzastych erytrocytów oraz ciałek Howella-Jolly’ego – resztek jądra charakterystycznych dla niedokrwistości hemolitycznych.