Przypadki ochwatu czwartego stopnia to najgorsze jego oblicze. Towarzyszy mu obrzęk i oddzielenie struktur blaszkowych tworzywa kopytowego otaczających dogrzbietową powierzchnię kości kopytowej (P3), z wysiękiem surowiczym wydostającym się na zewnątrz puszki kopytowej przez odklejenie korony (ryc. 1) dogrzbietowo, przyśrodkowo lub bocznie oraz przez podeszwę (odpadnięcie podeszwy). Ostatecznym następstwem tej postaci ochwatu może być zespół opadania kości kopytowej z towarzyszącym zzuciem puszki kopytowej (tzw. wykopycenie). Do obserwowanych przeze mnie powikłań tej postaci ochwatu (jeżeli te wspomniane powyżej nie wydają się jeszcze najgorsze) należą: przerwanie torebki stawu kopytowego (międzypalcowego dalszego), śmiertelne zatory, złamania kości kopytowej (P3), ankyloza stawu kopytowego, zgorzel i inne nietypowe zakażenia w obrębie puszki kopytowej, jak np. botulizm.

Charakterystyka

W celu uproszczenia przypadki ochwatu czwartego stopnia podzieliłam na dwie kategorie: przebiegające z rotacją (przypadki rotacji doczaszkowej) oraz z opadaniem kości kopytowej (zespołem opadania – z ang. fatal sinker syndrome – FSS).

Wszystkie przypadki ochwatu czwartego stopnia wiążą się z bardzo silnym bólem. Konie zalegają i niechętnie wstają, chyba że są do tego przymuszane. Poruszają się, przesuwając ciężar ciała na kończyny miedniczne i odciążając kończyny piersiowe. Obserwowałam także przypadki zzucia puszek kopytowych. Ochwatowi czwartego stopnia dotyczącemu kończyn piersiowych zawsze towarzyszy pewien stopień ochwatu kończyn miednicznych, dlatego przed podjęciem leczenia należy koniecznie wykonać radiogramy wszystkich czterech kończyn.

Ochwat czwartego stopnia kończyn miednicznych (występujący pierwotnie) rzadko jest obustronny i zwykle jest mniej powikłany niż w przypadku kończyn piersiowych. Niemniej, jeżeli zostanie zlekceważony, może także skończyć się koniecznością eutanazji zwierzęcia, zwłaszcza jeżeli jest to ochwat z przeciążenia (należy pamiętać o wykonaniu RTG kończyn piersiowych). Na powstanie ochwatu z przeciążenia narażone są konie ze złamaniem kończyny miednicznej lub z ostrym bólem o różnej etiologii. Spotkałam się także z przypadkami zaciśnięcia się drutu owiniętego wokół kończyny w wyniku zaplątania się konia w ogrodzenie. Jeżeli zaciśnięty drut spowoduje zaburzenia ukrwienia, może to prowadzić do ochwatu (ryc. 2 i 3).

Ochwat czwartego stopnia obejmuje szereg procesów, które w konsekwencji mogą prowadzić do stanu niemożliwego do wyleczenia. Stopień czwarty może wystąpić w ciągu 24 godzin lub czterech do pięciu tygodni. W zwykłym przebiegu do tragicznego obrotu s...