XIX Kongres Akademii po Dyplomie WETERYNARIA już 15-16.03.2025 r. w Warszawie! Sprawdź program kongresu >
Zakażenia gronkowcami metycylinoopornymi
Spojrzenie polskiego lekarza weterynarii
dr n. wet. Magdalena Rzewuska
Wzrastający poziom lekooporności bakterii jest poważnym problemem zarówno w medycynie człowieka, jak i medycynie weterynaryjnej. Dotyczy on różnych rodzajów i gatunków drobnoustrojów chorobotwórczych, które – jak dowodzą liczne badania – mogą przenosić się między zwierzętami, a także ze zwierząt na człowieka i odwrotnie, wywołując zakażenia u szerokiego zakresu gospodarzy. Jednymi z tych alarmujących patogenów są metycylinooporne gronkowce, którym poświęcony jest cykl artykułów autorstwa dr Kimberly S. Coyner.
W syntetyczny, przystępny sposób autorka przedstawiła w nich obecny stan wiedzy na temat właściwości i występowania metycylinoopornych szczepów należących do trzech gatunków gronkowców – Staphylococcus aureus, Staphylococcus pseudintermedius oraz Staphylococcus schleiferi. Z punktu widzenia lekarza weterynarii praktyka szczególnie cenne są informacje dotyczące zwalczania zakażeń wywołanych przez te bakterie oraz sposobów zapobiegania ich rozprzestrzenianiu w środowisku.
Zjawisko metycylinooporności u gronkowców opisano po raz pierwszy w latach 60. XX wieku. Początkowo obserwowano je jedynie u szczepów S. aureus (ang. methicillin-resistant S. aureus – MRSA) wyizolowanych od ludzi. Obecnie metycylinooporne szczepy stwierdzane są również u innych, typowo zwierzęcych gatunków gronkowców, takich jak S. pseudintermedius (szczepy MRSP) czy S. schleiferi (szczepy MRSS), a także u wielu gatunków gronkowców koagulazoujemnych (MRCNS, CNS – ang. coagulase-negative staphylococci). Należy tu zaznaczyć, że szczepy S. pseudintermedius występujące u psów i kotów były dawniej rozpoznawane i opisywane jako S. intermedius (zmiany w klasyfikacji tych gronkowców wprowadzono w 2005 roku). Mimo że bakterie z gatunku S. pseudintermedius należą do jednych z najczęściej izolowanych od małych zwierząt, ich identyfikacja nie jest łatwa z uwagi na bardzo duże podobieństwo fenotypowe do gatunków S. intermedius (według danych literaturowych obecnie stwierdza się go u gołębi) oraz S. delphini (występuje u delfinów, gołębi, koni, bydła i norek). Gronkowce z tych trzech gatunków (określane jako SIG – ang. S. intermedius group) można obecnie rozróżnić tylko na podstawie badań genetycznych (Chrobak i wsp., 2013).