Chirurgia
Zabieg owariektomii u psów i kotów
Eric E. Ehrhardt
Czy rozważaliście kiedyś zastąpienie owariohisterektomii zabiegiem owariektomii? Jeżeli tak, warto zapoznać się z przedstawionymi poniżej prostymi informacjami, które pozwolą włączyć go do oferty waszej kliniki.
Ostatnio trwa dyskusja na temat wad i zalet zastępowania owariohisterektomii zabiegiem owariektomii.1 Zwolennicy tej ostatniej twierdzą, że dzięki niej można sprawniej i w mniej inwazyjny sposób sterylizować suki i kotki. W Ameryce Północnej lekarze weterynarii mają jednak doświadczenie głównie w wykonywaniu owariohisterektomii. Ponieważ zabieg owariektomii jest mniej znany, klinicyści mogą obawiać się zarówno jego aspektów technicznych, jak i ewentualnych powikłań dotyczących macicy. Mam nadzieję, że w ramach niniejszego artykułu uda się przybliżyć zabieg owariektomii w taki sposób, by lekarze mogli go śmiało przeprowadzać, mając pełną świadomość jego skutków.
Nazewnictwo
Owariektomia to chirurgiczne usunięcie jednego lub obu jajników. Dla określenia tego samego zabiegu w przypadku człowieka używa się terminu ooforektomia.2 Dawniej usunięcie jajników nazywano również owariotomią, w bardziej precyzyjnym ujęciu jednak pojęcie to odnosi się raczej do nacięcia jajnika niż jego usunięcia. W przypadku kiedy wraz z jajnikiem amputowany jest jajowód, mówimy o salpingo-ooforektomii. W medycynie weterynaryjnej zwyczajowo używa się określenia „owariektomia”, nawet jeśli wraz z jajnikiem usuwany jest jajowód i krezka jajowodu.
Uwarunkowania anatomiczne
U zwierząt mięsożernych jajnik znajduje się wewnątrz torebki jajnika, będącej zachyłkiem otrzewnowym utworzonym przez krezkę jajnikową, krezkę jajowodu oraz sam jajnik. Czasem torebka jajnikowa jest utożsamiana z krezką jajowodu. Dogrzbietowo i doczaszkowo jajnik jest przymocowany do więzadła podwieszającego, które ma swój początek na ostatnim żebrze.3 Krótkie więzadło własne jajnika przechodzi pomiędzy jajnikiem a końcem rogu macicy. Więzadło obłe biegnie od doczaszkowego końca rogu macicy wśród fałdów otrzewnowych, bocznie od więzadła szerokiego, w kierunku głębokiego pierścienia pachwinowego. W obrębie torebki jajnikowej jajnik jest przymocowany wzdłuż swojej osi długiej do pasma gęstej tkanki łącznej, łączącej więzadło własne jajnika z więzadłem podwieszającym. Torebka jajnikowa otwiera się małym szczelinowatym ujściem na powierzchni przyśrodkowej.
U suk jajnik jest często niemal całkowicie osłonięty.4 U dojrzałych osobników w obrębie krezki jajnikowej i krezki jajowodu często obserwuje się obfitą ilość tkanki tłuszczowej (utrudniającą lokalizację samego jajnika) oraz naczyń krwionośnych zao...
