Postępowanie lecznicze w przypadku ciężkich porodów wymaga zrozumienia tego powszechnie występującego nagłego przypadku położniczego.

Dystocja, czyli trudny lub zatrzymany poród mogący prowadzić do niemożności wydalenia płodu, jest częstym nagłym przypadkiem położniczym u psów i kotów. W co najmniej jednym badaniu stwierdzono, że częstość występowania dystocji przekraczała 80% u ras nadreprezentowanych, takich jak boston terrier, buldog francuski i buldog angielski.¹ Wraz ze wzrostem częstości występowania buldogów francuskich dystocja będzie nadal powszechnie spotykana w weterynaryjnych gabinetach pierwszego kontaktu oraz szpitalach referencyjnych.

Patofizjologia

Dystocja może być spowodowana przyczynami matczynymi lub płodowymi. Do przyczyn matczynych zalicza się pierwotną atonię macicy, niedrożność kanału rodnego, skręt lub wypadnięcie macicy oraz zwężenie pochwy. Przyczyny płodowe obejmują nieprawidłowe ułożenie, zbyt dużą wielkość płodu lub jego śmierć. Pierwotna atonia macicy jest uważana za najczęstszą przyczynę dystocji u psów i kotów.² Przyczyny pierwotnej atonii macicy są przedmiotem dyskusji. Do sugerowanych należą nadmierne rozciągnięcie mięśniówki macicy przez bardzo liczny miot lub bardzo mały miot, który nie jest w stanie wywołać silnych skurczów macicy.³ Często wskazuje się również na hipokalcemię oraz niskie stężenie endogennej oksytocyny, choć nadal są to kwestie sporne.

Objawy kliniczne

Objawy kliniczne mogą się różnić w zależności od przyczyny dystocji. Jeżeli przyczyną jest pierwotna atonia macicy, można zaobserwować bardzo niewiele oznak zbliżającego się porodu lub ich brak. Objawy kliniczne, które mogą wystąpić, obejmują słabe skurcze albo brak skurczów, wydłużony odstęp czasowy między noworodkami albo silne skurcze trwające ponad 30 minut bez wydalenia płodu. U psów za maksymalny dopuszczalny odstęp czasowy między noworodkami uznaje się cztery godziny.³ Ostatecznie przedłużająca się ciąża, brak przejścia z pierwszego do drugiego etapu porodu w ciągu maksymalnie 24 godzin lub brak urodzenia noworodków w ciągu 36 godzin od momentu, gdy temperatura mierzona w odbytnicy spadnie poniżej 37,8°C, są równoznaczne z rozpoznaniem dystocji.³