Temat numeru: behawioryzm
Uwarunkowania emocjonalne zaburzeń separacyjnych psów i ich znaczenie dla terapii behawioralnej
mgr Andrzej Kłosiński
Przez zaburzenia czy też problemy separacyjne psów rozumiemy sytuacje, w których zwierzę nie potrafi poradzić sobie z pozostawaniem w samotności, a więc w oddzieleniu od opiekunów lub innych zwierząt. Stres i emocje spowodowane izolacją pies rozładowuje, prezentując niepożądane zachowania, takie jak wokalizacje (szczekanie, wycie, skomlenie), niepokój ruchowy (chodzenie, bieganie), fizjologiczne przejawy stresu (dyszenie, ślinienie się, pocenie się opuszek łap), noszenie, gryzienie i rozszarpywanie przedmiotów oraz domowych sprzętów, próby wydostania się z pomieszczenia, ale także przez eksplorację i zabawę (por. 1).
SUMMARY
Significance of emotional state of dogs presenting separation related disorders for behavioural therapy – case analysis
In the last few decades, systematic studies have emphasized emotions as an important factor generating and modulating animal behaviour. Emotions – their form, intensity and specific dynamics – are an outcome of evolutionary adaptation of particular species to the environment. Jaak Panksepp described seven basic emotional systems in mammals. Four of them – panic system, fear system, seeking system and play system – are important in understanding motivation for behaviours presented by dogs with separation related problems. Assessing what system (or systems) is activated when a dog is left alone is crucial for both understanding the animal’s motivation for the behaviour and selecting elements of a behaviour modification programme. This case analysis describes a young female boxer presenting destructive behaviours when left alone.
Key words: separation related disorders in dog, destructive behaviour of dogs, emotionality and evolutionary adaptation of domestic dog, dog innate motor patterns, dog behavioural therapy
Przypadki zaburzeń zachowania psów związanych z separacją są istotną częścią praktyki behawioralnej. Stanowią wyzwanie zarówno dla behawiorysty, jak i przede wszystkim dla właścicieli zwierząt. Ci ostatni, zanim zwrócą się o pomoc do profesjonalisty, mają najczęściej za sobą dłuższy czas prób poradzenia sobie z problemem za pomocą różnego rodzaju sposobów ujarzmiania czy uciszania psa, farmakoterapii, organizowania swojego życia i obowiązków tak, by zwierzak nie zostawał sam. Są też często narażeni na niechęć sąsiadów, upomnienia administracyjne i kary oraz nierzadko bardzo poważne straty materialne spowodowane w domu przez psa. Nic dziwnego, że zdesperowani właściciele oczekują od behawiorysty szybkich efektów.
