Włosogłówczyca u psów – problem nadal aktualny

Opisany przez Masuda i wsp. (1987) przypadek VLM charakteryzowały zmiany w płucach (koliste zmiany o średnicy 2 cm, w środku których widoczne były pasożyty, oraz zmiany martwicowe tkanek zawierające komórki nabłonka i limfocyty). Pasożyty wyizolowane z płuc pacjentki zostały zróżnicowane przy użyciu metody podwójnej immunodyfuzji Ouchterlony. Natomiast zanotowane przez Sakano i wsp. (1980) przypadki VLM u dwóch braci (2- i 5-letniego) charakteryzowała jedynie eozynofilia i podwyższony poziom przeciwciał klasy IgE.

Dunn i wsp. (2002) leczył 49-letnią pacjentkę – właścicielkę 5 psów, u której miała miejsce patentna inwazja jelitowa T. vulpis. Przed leczeniem kobieta ta uskarżała się na bóle brzucha, wymioty, biegunkę i brak apetytu. Inwazję odzwierzęcej włosogłówki potwierdzono w oparciu o jaja pasożyta, które znaleziono w kale chorej.

Leczenie włosogłówczycy u psów

Zwalczanie inwazji T. vulpis u psów różni się nieco od strategii przyjętych w stosunku do innych nicieni jelitowych (z rodzajów Toxocara, Toxascaris, Ancylostoma i Uncinaria). Na ogół jednokrotne podanie preparatu zarażonemu psu nie likwiduje inwazji włosogłówki ze względu na małą wrażliwość tego pasożyta na substancje czynne obecne w większości preparatów oraz na wyjątkowo długi okres prepatentny w jej cyklu rozwojowym. Z tej przyczyny zaleca się stosowanie preparatów zawierających fenbendazol lub febantel przez trzy kolejne dni [nazwy preparatów zawierających te substancje czynne znajdują się na stronie internetowej Polskiej Rady Konsultacyjnej Parazytoz Zwierząt Towarzyszących (ESCCAP POLSKA) – www.esccap.pl].

Oprócz tego w kilka dni po odrobaczeniu zaleca się wykonanie badania koproskopowego w celu upewnienia się, że nastąpiła całkowita eliminacja pasożytów z przewodu pokarmowego leczonych psów (brak jaj nicieni w badanej próbce kału).

Należy również pamiętać, że u wszystkich psów badania kału powinny być powtarzane co kwartał. Nie powinno się stosować tak zwanego „profilaktycznego odrobaczania”, gdyż taka praktyka w przyszłości doprowadzi do wytworzenia lekooporności wśród pasożytów.

Jak można zmniejszyć ryzyko inwazji włosogłówki u psów?

Ze względu na fakt, że jaja włosogłówki są bardzo odporne na niekorzystne działania wielu czynników środowiska (temperatury, promieniowania słonecznego, substancji chemicznych) i przez wiele lat mogą zachowywać żywotność, przebywając w ziemi, najskuteczniejszym działaniem zapobiegającym inwazjom tego pasożyta u psów żyjących w dużych grupach (schroniska i hodowle) lub indywidualnie na terenie prywatnych posesji, u których w przeszłości zdiagnozowano włosogłówczycę, jest usuwanie powierzchniowej warstwy potencjalnie skażonej ziemi lub utwardzanie podłoża poprzez np. wybetonowanie.