Leczenie chłoniaków jelit kotów powinno być uwarunkowane możliwie dokładnym rozpoznaniem klinicznym i histologicznym. Pomimo braku możliwości wyleczenia tych pacjentów, znacznej grupie zwierząt, przede wszystkim z chłoniakami niskiego stopnia złośliwości, odpowiednie postępowanie lecznicze jest w stanie zapewnić stosunkowo długie okresy przeżycia wolne od objawów chorobowych. Pierwsza część artykułu ukazała się w MW 9/2012.

Chłoniaki przewodu pokarmowego niskiego stopnia złośliwości

Chłoniaki niskiego stopnia złośliwości (dobrze zróżnicowane, limfocytarne, z małych komórek) stanowią 10-13% wszystkich chłoniaków kotów (7, 24), jednak w obrębie przewodu pokarmowego obejmują według różnych badań aż 45-75% przypadków i są rozpoznawane coraz częściej w ciągu ostatnich 10 lat (2, 8). W ponad 90% wykazują fenotyp limfocytów T. Chłoniaki niskiego stopnia złośliwości według Sformułowania Roboczego klasyfikowane są jako chłoniaki z małych limfocytów, natomiast według zmodyfikowanej klasyfikacji WHO (REAL) jako epiteliotropowe chłoniaki z małych limfocytów T, epiteliotropowe chłoniaki T-komórkowe, T-komórkowe chłoniaki jelitowe, związane z enteropatią chłoniaki T (24).

Rozrosty te w obrębie przewodu pokarmowego rozwijają się najczęściej u kotów starszych, średnio trzynastoletnich, i w ponad 99% przypadków ujemnych w teście na obecność antygenu FeLV we krwi (2). Najczęstszym objawem klinicznym jest utrata masy ciała, wymioty, biegunka. Na ogół występuje też niechęć do jedzenia o różnym nasileniu, rzadziej żarłoczność lub normalny apetyt, czasami polidypsja. Objawy trwają zazwyczaj dłuższy czas, powyżej miesiąca. W badaniu klinicznym tylko u około połowy kotów można stwierdzić zgrubiałe pętle jelit, a jedynie u około 20-30% masy guzowate na terenie jamy brzusznej, będące powiększonymi krezkowymi węzłami chłonnymi (ryc. 1), rzadko masywnym naciekiem ściany jelita (2). Na ogół w badaniu ultrasonograficznym ściana jelit jest normalnej lub zwiększonej grubości (średnio 4,3 mm), z zachowaniem jej układu warstwowego, węzły chłonne krezkowe są często miernie powiększone (ryc. 2). Na podstawie obrazu ultrasonograficznego nie można ich zatem odróżnić od limfocytarno-plazmocytarnego zapalenia jelit lub innych enteropatii (2). Znacznie rzadziej obserwowane są ogniskowe zmiany jelit lub wgłobienia, a rozlane nacieczenia wątroby nie uwidaczniają się na ogół w ogóle w badaniu ultrasonograficznym.