Anestezjologia
Problemy endokrynologiczne w znieczuleniu ogólnym – niedobór hormonów gruczołu tarczowego u psów
dr n. wet. Teresa Mastalerz
Hormony gruczołu tarczowego to pochodne aminokwasów regulujące aktywność metaboliczną komórek i narządów, odgrywające istotną rolę w utrzymaniu homeostazy ustroju. Są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania m.in. mięśnia sercowego, płuc oraz układu nerwowego. Obniżenie stężenia hormonów tarczycy może towarzyszyć innym chorobom ogólnoustrojowym, w tym wymagającym leczenia chirurgicznego, co może stwarzać problemy zarówno podczas znieczulenia ogólnego, jak w okresie pooperacyjnym.
Summary
Endocrine complications during general anesthesia – hypothyroidism in dogs
Thyroid hormones are derivatives of amino acids regulating the metabolic activity of cells and organs. They play an important role in maintaining homeostasis. They are necessary for normal function of the heart muscle, lungs and nervous system. Decreased levels of thyroid hormones may accompany other systemic diseases, including those requiring surgical treatment, which poses problems both during anesthesia and in the postoperative period.
Key words: anesthesia, dog, hypothyroidism, complications
Gruczoł tarczowy położony jest na dobrzusznej powierzchni tchawicy. U psów i kotów składa się z dwóch płatów, które mogą być połączone ze sobą za pośrednictwem cieśni gruczołowej. Przeciętne wymiary tarczycy u psów ras średnich wynoszą 6 × 1,5 × 0,5 cm. U zdrowych zwierząt nie jest ona wyczuwalna w czasie badania.
W rozwoju embrionalnym tarczyca powstaje w wyniku rozrostu tkanek części dna jamy ustnej związanej z językiem. Czasami obserwuje się obecność gruczołów tarczowych dodatkowych umiejscowionych wzdłuż tchawicy, które mogą wchodzić na teren klatki piersiowej wraz z sercem zstępującym podczas rozwoju zarodkowego. Tkanka gruczołowa tarczycy otrzymuje włókna nerwowe zarówno współczulne, pochodzące ze zwoju szyjnego doczaszkowego, jak i przywspółczulne, pochodzące z gałęzi krtaniowych nerwu błędnego. Większość stanowią włókna naczynioruchowe, odnerwienie gruczołu wywiera jedynie nieznaczny wpływ na jego aktywność sekrecyjną. Gruczoł zaopatrywany jest w krew głównie przez tętnicę tarczową doczaszkową, będącą odgałęzieniem tętnicy szyjnej wspólnej, krew żylna odprowadzana jest do żyły szyjnej zewnętrznej.
W gruczole tarczowym powstają: tyroksyna (T4), trijodotyronina (T3) oraz niewielka ilość trijodotyroniny rT3 (reverse T3 – odwrotna T3), o małym znaczeniu biologicznym. Tyreocyty – komórki gruczołu tarczowego – wychwytują jon jodkowy, syntetyzują ...
Niedoczynność tarczycy powoduje różnorodne objawy kliniczne, często nieswoiste i trudne do rozpoznania, zwłaszcza w początkowym okresie rozwoju choroby. Niedobór hormonów tarczycy wywiera wieloraki efekt – dochodzi do zmniejszenia szybkości metabo...
