Małe zwierzęta
Cukrzyca u psów – najczęstsze problemy przy leczeniu tej choroby
dr n. wet. Maciej Grzegory
Nieodpowiednio leczona cukrzyca psów może przyczynić się do wystąpienia wielu powikłań i obniżyć komfort życia zwierzęcia. W artykule opisano najczęstsze problemy przy leczeniu tej choroby, które mogą wynikać zarówno ze strony lekarza weterynarii, jak i właściciela psa, samego zwierzęcia oraz stosowanych leków.
SUMMARY
Diabetes mellitus in dogs – the most common problems in treatment of this disease
Diabetes mellitus in dogs is a metabolic disease that, if inadequately treated, may contribute to numerous complications and reduce the animal’s quality of life. This article describes the most common problems in the treatment of this disease, which may be brought on by the veterinary surgeon, the owner, the animal itself and drugs used to treat diabetes.
Key words: diabetes, dog, treatment
Cukrzyca u psów jest chorobą metaboliczną, która charakteryzuje się zaburzeniami równowagi kwasowo-zasadowej, gospodarki węglowodanowej, tłuszczowej oraz białkowej, wynikającymi z całkowitego lub względnego niedoboru insuliny. Zazwyczaj choruje 1-2% osobników w populacji psów, częściej samice. Szczyt zachorowalności przypada na wiek od 7 do 11 lat. Ze względu na charakter tej choroby cukrzycę u psów dzieli się przeważnie na trzy typy:
- typ I – insulinozależny (około 90% przypadków u psów)
- typ II – insulinoniezależny (występuje dość rzadko u psów)
- typ III – tzw. cukrzyca wtórna (spotykana głównie w chorobach endokrynologicznych, na przykład przy nadczynności kory nadnerczy, niedoczynności tarczycy lub w przypadku podawania leków diabetogennych, np. glikokortykosteroidów albo progestagenów) (1).
Za utrzymywanie odpowiedniego stężenia glukozy w organizmie odpowiedzialne są liczne mechanizmy i przemiany biochemiczne. Przy wzroście stężenia glukozy, głównie po posiłkach, dochodzi do wydzielania insuliny z komórek β trzustki. Przy dłuższym okresie nieprzyjmowania pokarmów lub zwiększonym zapotrzebowaniu energetycznym organizmu, a także w hipoglikemii, główną rolę w utrzymywaniu odpowiedniego stężenia glukozy odgrywają hormony stresu, tj. kortyzol, adrenalina i glukagon. Podstawowym problemem w tej chorobie metabolicznej jest niedobór insuliny przy równoczesnym wydzielaniu glukagonu, co wiąże się z następującymi sytuacjami w przemianach ogólnoustrojowych:
- przemiana węglowodanów – wzrost glukoneogenezy i glikogenolizy, zmniejszone przenikanie glukozy do komórek, z wynikającą z tego hiperglikemią. Pojawia się także glukoza w moczu (glukozuria) oraz diureza osmotyczna z utratą wody i elektrolitów
- przemiana tłuszczowa – wzmożona lipoliza oraz wynikająca z tego lipemia przyczyniają się do występowania stłuszczenia wątroby
- przemiana białkowa – wzmożony rozkład białek z dalszym podwyższeniem stężenia glukozy we krwi powoduje wychudzenie, osłabienie oraz opóźnione gojenie się ran (1).
