Niedoczynność tarczycy jest najczęściej występującym zaburzeniem endokrynologicznym u psów. Objawy kliniczne dotyczące skóry i innych układów wynikają z obniżonej aktywności hormonów tarczycy – tyroksyny (T4) i tyroniny (T3) (1, 6, 18, 19). Niedoczynność tarczycy może pojawić się samoistnie lub z przyczyn jatrogennych. Ponad 90% przypadków choroby u psów stanowią samoistnie rozwijające się, nabyte pierwotne postacie. Istnieją dwie główne ich przyczyny – limfocytarne zapalenie tarczycy oraz idiopatyczne zmiany wsteczne w tarczycy (zwyrodnienie, martwica, zanik) (2, 6, 18).

Uważa się, że limfocytarne zapalenie tarczycy jest chorobą autoimmunologiczną, w której biorą udział mechanizmy humoralnej i komórkowej odpowiedzi immunologicznej. Przeciwciała przeciw tyreoglobulinie są wykrywane w surowicy w ponad 50% przypadków samoistnie pojawiającej się niedoczynności tarczycy (18). Czasem niedoczynność tarczycy występuje z powodu obniżonego stężenia tyreotropiny (thyroid stimulating hormone – TSH) związanego z jej zmniejszoną produkcją w przysadce mózgowej. Inne rzadkie przyczyny niedoczynności tarczycy obejmują wrodzoną niedoczynność tarczycy (aplazja, hipoplazja) oraz niedobór hormonu uwalniającego tyreotropinę (TRH) (6, 7, 8, 19). Niedoczynność tarczycy jest najczęściej rozpoznawana u psów w średnim wieku – średnio w 7. roku życia. Nie potwierdzono predyspozycji rasowych, aczkolwiek uważa się, że predysponowane są golden retrievery, dobermany, labradory i cocker spaniele (19).

Objawy kliniczne niedoczynności tarczycy są bardzo różnorodne i obejmują wiele układów w organizmie (pokarmowy, nerwowy, rozrodczy, skórę) (6, 18). Chociaż klasycznymi objawami niedoczynności tarczycy są: ospałość, rzadkoskurcz, otyłość, hipotermia i ciepłolubność, wiele psów pozostaje aktywnych i nie poszukuje ciepłych miejsc (6, 18). Niedobór tyroksyny powoduje znaczne osłabienie pracy mózgu oraz spowolnienie tempa metabolizmu. Psy z zaawansowaną niedoczynnością tarczycy mogą być otępiałe i nie reagować na bodźce zewnętrzne (13). Objawy dermatologiczne dotyczą około 60-80% chorych zwierząt. Obserwuje się głównie obustronne symetryczne wyłysienia, włos jest suchy, łamliwy, łatwy do usunięcia, a skóra grubsza i chłodna w dotyku. Ponadto występuje hiperpigmentacja, łojotok, łupież i większa skłonność do zakażeń skóry (6, 18).

Literatura podaje długą listę innych objawów niedoczynności tarczycy. Oprócz objawów ze strony ośrodkowego układu nerwowego mogą wystąpić rzadkie w pierwotnej niedoczynności objawy związane z miażdżycą. Miażdżyca jest rzadkością u psów, może jedna...