Uszkodzenia gałki ocznej spowodowane przez koci pazur częściej występują u szczeniąt niż u dorosłych zwierząt. Młode psy z ciekawością i beztroską podchodzą do kotów i drażniąc je, zapraszają do zabawy. Takie zachowanie stawia je na celowniku kociego pazura. Z wywiadu dowiadujemy się wówczas, że młody pies poniżej 5. miesiąca życia podczas zabawy z kotem zapiszczał i uciekł. Nie otwiera powiek, broni się przed obejrzeniem oka. Pazur zazwyczaj nie tylko przechodzi przez całą grubość rogówki, ale może uszkodzić również tęczówkę i soczewkę. Ponieważ odruch na grożenie jest reakcją wyuczoną, niewystępującą u szczeniąt do 8.-12. tygodnia życia, nie zdziwi nas, że to właśnie u nich najczęściej dochodzi do uszkodzeń gałki ocznej.

Badanie okulistyczne

Zanim zaczniemy badanie, należy podać miejscowo do worka spojówkowego kilka kropli proksymetakainy (Alcaine), która znieczuli powierzchnię gałki ocznej. Szczenięta nie są łatwymi pacjentami do zbadania. Ich żywy temperament kłóci się ze spokojnym siedzeniem i patrzeniem na źródło światła lampy szczelinowej. Silny ból sprawia, że panicznie boją się nawet dotyku w okolicy zranionego oka. W trakcie badania niezmiernie ważne jest odpowiednie trzymanie psa. Wywarcie nawet niewielkiego nacisku na gałkę oczną, na przykład poprzez silne trzymanie szyi lub ucisk palcami na powieki, może doprowadzić do ponownego otworzenia się rany rogówki, wypływu z niej cieczy wodnistej i spłycenia przedniej komory oka. W przypadku niewspółpracujących zwierząt trzeba rozważyć sedację albo znieczulenie ogólne. Należy unikać leków powodujących wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego, tj. ketaminy i morfiny. Podczas badania musimy ocenić stopień uszkodzenia rogówki i stan przedniej komory oka oraz koniecznie zwrócić uwagę, czy nie doszło do uszkodzenia soczewki. Te trzy czynniki warunkują dalsze postępowanie.

Ocena stopnia uszkodzenia rogówki

Zranienia rogówki możemy podzielić na rany nieperforujące i penetrujące. Barwienie fluoresceiną pozwala nie tylko uwidocznić wrzód rogówki. To również użyteczne narzędzie do oceny wycieku cieczy wodnistej przy podejrzeniu perforacji oka – tzw. próba Seidla. Próbę przeprowadzamy, używając sterylnego paska nasączonego barwnikiem. Paski dostępne są komercyjnie. Należy unikać stosowania roztworów fluoresceiny, gdyż mogło dojść do ich skażenia bakteriami. Jeżeli ciągłość rogówki została przerwana, będzie widoczna mała strużka cieczy wodnistej przeciekająca przez wybarwiony obszar uszkodzonej rogówki. Jest to wynik dodatni testu Seidla. Perforujące rany rogówki powodują spłycenie przedniej komory oka w porównaniu z drugim okiem. Nieperforujące rany rogówki najczęściej są samozamykające się. Jeśli jesteśmy pewni szczelności rany, możemy ją zostawić bez szycia.