Leczenie niedomykalności mitralnej (MR) u psów w dużym stopniu zależy od stanu pacjenta. Przeprowadzanie skomplikowanych zabiegów chirurgicznych u starszych i ciężko chorych psów jest bardzo ryzykowne ze względu na znaczną inwazyjność naprawy zastawki. Dlatego też częściej stosuje się środki farmakologiczne. W ostatnich latach opracowano jednak nowe techniki zmniejszania niedomykalności u psów. Dzięki temu naprawa zastawki może stać się dostępna dla szerszej grupy pacjentów. W artykule przedstawiono aktualne możliwości chirurgicznej naprawy zastawki mitralnej.

Wprowadzenie

Niedomykalność zastawki mitralnej (mitral regurgitation, MR) jest ważnym problemem kardiologicznym w medycynie weterynaryjnej. MR szczególnie często dotyczy psów i występuje z różną częstotliwością w zależności od rasy, obejmując od 15 do 63,6% psów (14). Występowanie zależy również od wieku zwierzęcia. W badaniu poświęconym niedomykalności zastawki mitralnej u psów rasy king charles spaniel szmery sercowe wykrywano najczęściej pomiędzy 6. a 7. rokiem życia (16).

MR powstaje na skutek zapalenia wsierdzia, zawału mięśnia sercowego, choroby niedokrwiennej serca, a także wtórnie do niewydolności serca (31, 32, 47). Choroby te mogą prowadzić do zerwania strun, wypadnięcia płatka, perforacji płatka, co jest bezpośrednią przyczyną nieszczelności zastawki (33). Najczęstszą przyczyną powstania MR u psów jest jednak zwyrodnienie tkanek budujących płatki zastawki. Prowadzi ono do nieodwracalnych zmian architektury zastawki mitralnej (mitral valve, MV). Na brzegach płatków zastawki powstają deformacje (zgrubienia), które powodują przeciążenie i przebudowę strun ścięgnistych. Przebudowa ta skutkuje zwiększeniem grubości i sztywności strun ścięgnistych. Zmiany patologiczne płatków i strun doprowadzają do niedomykalności zastawki (ryc. 1).

Opisywany proces patologiczny nazywany jest wielorako – zwyrodnieniem zastawki mitralnej (Mitral Valve Disease – MVD), śluzakowatym zwyrodnieniem zastawki mitralnej (Mucosal Mitral Valve Disease – MMVD), przewlekłą zwyrodnieniową chorobą zastawek przedsionkowo-komorowych (Chronic Degenerative Valvular Disease – CDVD) lub endokardiozą. Choroba jest uznawana za najczęstszą przyczynę niewydolności serca u psów i zejść śmiertelnych z powodu niewydolności układu krążenia (11, 15) (ryc. 2).

MVD dotyczy różnych ras (10, 15), częściej pojawia się jednak u psów małych. Za rasę szczególnie predysponowaną uważane są cavalier king charles spaniele (11). Jednym z powikłań wynikających z procesów zwyrodnieniowych jest zerwanie strun ścięgnis...