BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Chirurgia
Zerwanie więzadła krzyżowego doczaszkowego. Co lekarz musi wiedzieć, aby ustalić rozpoznanie
dr. med. vet. Diplomate ECVS Daniel Koch
W rzeczywistości nie jest to takie skomplikowane – na zerwanie więzadła krzyżowego doczaszkowego wskazuje dodatni wynik testu szufladowego. Tak jest napisane w podręcznikach i takie informacje uzyskuje student na wydziale medycyny weterynaryjnej. W codziennej praktyce klinicznej rodzi się jednak kilka pytań, które zostaną omówione w niniejszym artykule.
Co odróżnia zerwanie więzadła krzyżowego doczaszkowego od zerwania więzadła doogonowego? Jak rozpoznać częściowe zerwanie więzadeł? Czy uszkodzenie łąkotki może zostać zdiagnozowane przed operacją? Dlaczego pies ma już chorobę zwyrodnieniową stawów? Czy więzadło krzyżowe zerwało się wczoraj? Czy potrzebuję CT, MRI lub artroskopii do postawienia diagnozy, aby nadal móc uważać się za dobrego lekarza? Pamiętajmy jednak, że największe znaczenie w rozpoznawaniu mają nasze zmysły i mózg. Poniżej pożywka dla naszego mózgu.
Pies z zerwaniem więzadła krzyżowego w badaniu klinicznym
Typowy pacjent z zerwanym więzadłem krzyżowym to pies w średnim wieku, o masie ciała ponad 20 kg, należący do rasy o zwiększonym ryzyku wystąpienia tej choroby. Najczęściej są to rottweilery, labrador retrievery, staffordshire bull terriery lub buldogi (9, 10). Podczas wywiadu opiekun zgłasza kulawiznę rozruchową o różnym stopniu nasilenia. Objawy powodowane są przez zapalenie błony maziowej stawu kolanowego w następstwie powtarzających się uszkodzeń więzadła krzyżowego.
W odróżnieniu od ludzi, u których główną przyczyną zerwania więzadła krzyżowego jest aktywność sportowa, u psa znane są różne czynniki ryzyka, takie jak strome ustawienie kończyny miednicznej, spłaszczenie powierzchni stawowej kłykcia, wąska guzowatość piszczeli (tuberositas tibiae), obecność enzymów w stawie, a także inne współistniejące choroby stawu, na przykład przyśrodkowe zwichnięcie rzepki (1, 2, 5-7, 11). Czynnikami ryzyka są również błędy hodowlane. Nieodpowiednie warunki utrzymywania zwierzęcia mogą doprowadzić do subtelnych uszkodzeń więzadła, a w konsekwencji do jego całkowitego zerwania.
W badaniu w kłusie można zauważyć, że pacjent odciąża kończynę, nie opierając jej na podłożu. Podczas siedzenia umieszcza chorą kończynę pod ciałem lub z boku. Przyczyną przyjmowania postaw ulgowych jest unikanie nadmiernego, bolesnego zginania stawu kolanowego. Zmieniona chorobowo okolica stawu zwykle wydaje się twarda i pogrubiona w porównaniu z przeciwległą kończyną. Po stronie przyśrodkowej w badaniu palpacyjnym wyczuwalne jest wybrzuszenie w okolicy więzadła pobocznego, które jest spowodowane zwłóknieniem tkanek miękkich.