05/02/2025
Pies rasy bulterier w wieku 6 lat został skierowany na konsultację gastroenterologiczną z powodu nawracających biegunek, epizodów wzdęć, bulgotania w brzuchu, znacznej utraty masy ciała i masy mięśniowej, leczonych wielokrotnie metronidazolem. Objawy ustępowały po antybiotykoterapii, ale w ciągu siedmiu dni od odstawienia leku nawracały. Pacjent był leczony również z powodu niedoczynności tarczycy, która została ustabilizowana przez lekarza kierującego.
Podczas konsultacji zalecono zastosowanie diety niskotłuszczowej, hydrolizowanej, leczenie probiotykiem, prebiotykiem, zwiększenie częstotliwości posiłków, leczenie zapalenia żołądka przy użyciu sukralfatu oraz wdrożenie terapii enzymami trzustkowymi. Część objawów (wzdęcia, przelewanie, bulgotanie) ustąpiła, jakość kału uległa częściowej poprawie (ryc. 1, typ 5). Nie udało się uzyskać wzrostu masy ciała.
Ryc. 1. Skala bristolska jakości kału.
Wykonano badanie gastroskopowe z pobraniem próbek z żołądka i dwunastnicy do badania histopatologicznego. Na podstawie badań stwierdzono nieznaczne zapalenie przełyku i umiarkowane limfoplazmocytarne zapalenie żołądka i dwunastnicy.
Ze względu na wcześniejszą dobrą reakcję na leczenie antybiotykowe oraz obniżenie stężenia witaminy B12 i kwasu foliowego podejrzewano dysbiozę i wdrożono leczenie tylozyną w zmniejszającej się dawce, co poprawiło jakość kału (typ 3 w skali bristolskiej, ryc. 1) i pozwoliło zwiększyć masę ciała pacjenta. Ustalono rozpoznanie przewlekłej enteropatii reagującej na antybiotyki.
Z powodu problemów dermatologicznych konieczna była zmiana diety hydrolizowanej. Nowa dieta zawierała większą ilość tłuszczu, co spowodowało nawrót biegunek. Pomimo stosowanego leczenia częstość defekacji zdecydowanie wzrosła, kał stał się całkowicie lejący, zdarzały się również epizody nietrzymania kału (typ 7 w skali bristolskiej, ryc. 1).
Brak reakcji na leczenie, częste stosowanie metronidazolu w przeszłości, podejrzenie dysbiozy oraz wysoka wrażliwość na stężenie tłuszczu w diecie, który stymuluje produkcję kwasów żółciowych, wskazywały na BAD. W celu potwierdzenia diagnozy wprowadzono terapię cholestyraminą w dawce 2 g/psa dwa razy dziennie. Już po podaniu pierwszej dawki leku widoczna była poprawa konsystencji kału (typ 5 i 6 w skali bristolskiej, ryc. 1). Siedemdziesiąt dwie godziny od rozpoczęcia leczenia kał był prawidłowy (typ 3, ryc. 1), oddawany 1-2 razy dziennie, co pozwoliło na odstawienie antybiotykoterapii.
Na podstawie danych z literatury oraz przypadku własnego autorka uważa, że w przypadku pacjentów z przewlekłymi enteropatiami i dysbiozą w diagnostyce różnicowej należy uwzględniać możliwość występowania biegunki spowodowanej dysmetabolizmem kwasów żółciowych, a cholestyramina wydaje się bezpieczną i skuteczną metodą leczenia BAD u psów.
Ryc. – Autorka
