XIX Kongres Akademii po Dyplomie WETERYNARIA już 15-16.03.2025 r. w Warszawie! Sprawdź program kongresu >
Dermatologia
Otitis externa w gabinecie praktyka. Cz. I. Co należy wiedzieć?
lek. wet. Joanna Bubak1
lek. wet. Marta Miszczak2
Agnieszka Wieczorek3
Kamil Pluskota3
Zapalenie zewnętrznego przewodu słuchowego jest częstym powodem wizyt w praktyce weterynaryjnej małych zwierząt. W związku z tym warto znać obraz tej jednostki chorobowej, a także możliwości diagnostyczne, jakie oprócz standardowego badania klinicznego daje nam badanie otoskopowe oraz cytologiczne.
Na początek szczypta teorii
Otitis externa to stan zapalny zewnętrznego przewodu słuchowego, który m.in. może być spowodowany uogólnionymi chorobami (na przykład atopią) lub miejscowymi zmianami, takimi jak obecność ciał obcych. Choroba może występować jedno- lub obustronnie. Przyczyny otitis externa dzieli się na pierwotne, do których należą zaburzenia dermatologiczne, alergie i predyspozycje rasowe, oraz wtórne, do których zaliczamy nadmierny wzrost bakterii (głównie Gram-dodatnich ziarniaków) oraz drożdżaków (zwłaszcza z rodzaju Malassezia) (2, 6, 7, 10). Inny podział zapaleń ucha zewnętrznego wyróżnia zapalenia ostre (trwające do 3-4 tygodni) oraz przewlekłe (ciągłe lub nawracające od przynajmniej 3 miesięcy) (11).
Wstęp do badania klinicznego
Badanie nie wymaga premedykacji. W przypadku zwierzęcia nerwowego warto zastosować „rozpraszacze uwagi”, takie jak przysmaki, komendy głosowe albo gestykulacja. Przy podejrzeniu obecności ciał obcych lub silnej bolesności małżowiny usznej istnieje konieczność badania w premedykacji. Ze względu na budowę anatomiczną przewodu słuchowego, który składa się z części pionowej i poziomej, nie ma ryzyka uszkodzenia błony bębenkowej w trakcie badania. Jeśli jest taka potrzeba, można przed przystąpieniem do właściwego badania wyczyścić przewód słuchowy i małżowinę uszną, a także usunąć włosy w celu uwidocznienia zmian (3, 4).
Jednostki chorobowe, które mogą być bezpośrednio związane z otitis externa i powinny być wzięte pod uwagę przy ustalaniu rozpoznania, to:
- choroby pasożytnicze uszu, takie jak otodektoza i demodekoza
- zaburzenia keratynizacji
- młodzieńcze zapalenie tkanki podskórnej (cellulitis juvenilis) – u szczeniąt
- choroby alergiczne
- niedoczynność tarczycy
- nowotwory
- choroby autoimmunologiczne
- obecność ciał obcych (6, 7, 11).