Prawo, pieniądze, psychologia
O umiejętności regulacji emocji w pracy lekarza weterynarii
prof. UŚ dr hab. Alicja Gałązka
Wypalenie zawodowe u lekarzy weterynarii staje się coraz bardziej widoczne. Ostatnie badania wykazały, że w Stanach Zjednoczonych lekarze weterynarii są grupą zawodową najbardziej zagrożoną depresją i próbami samobójczymi. Jest wiele czynników, które mogą się do tego przyczyniać, o czym wspominałam we wcześniejszych artykułach.
Istnieje coraz więcej badań, które wskazują na związek pomiędzy poziomem inteligencji emocjonalnej a stresem zawodowym. Wynika z nich, że im lepiej wyćwiczona inteligencja emocjonalna, tym niższy poziom stresu i tym rzadsze występowanie zjawiska. W ostatnich latach za sprawą publikacji Daniela Golemana (między innymi „Inteligencja emocjonalna”, 1997) mamy do czynienia z ogromnym wzrostem zainteresowania emocjami i uczuciami. W pracy lekarza weterynarii inteligencja emocjonalna jest szczególnie istotna, ponieważ decyduje w znacznym stopniu o sukcesie zawodowym oraz o zachowaniu równowagi i zdrowia psychicznego w radzeniu sobie z ogromnym obciążeniem emocjonalnym i stresem.
Inteligencja emocjonalna to odmienny rodzaj mądrości, na którą składają się takie umiejętności jak samoświadomość, znajomość własnych uczuć oraz umiejętność ich komunikowania, kierowanie i zarządzanie emocjami, które stanowi podstawę sprawnego funkcjonowania społecznego, oraz zdolności empatyczne i umiejętność rozpoznawania uczuć innych, które w przypadku lekarza weterynarii nabierają szczególnego znaczenia. Umiejętności z zakresu inteligencji emocjonalnej niestety nie zawsze są doceniane i odpowiednio rozwijane, a świat emocji ma ogromny wpływ na nasze poczucie własnej wartości, na kreowany wizerunek i zadowolenie oraz poczucie szczęścia w życiu. Wielu badaczy opisuje kompetencje zaliczane do inteligencji emocjonalnej. W kontekście pracy lekarzy weterynarii najbardziej adekwatna wydaje się koncepcja wyróżniająca trzy główne grupy kompetencji:
- kompetencje psychologiczne (relacje z samym sobą)
- kompetencje społeczne (relacje z innymi)
- kompetencje prakseologiczne (inaczej kompetencje działania – nasz stosunek do zadań, wyzwań i działań).
Do kompetencji psychologicznych zaliczają się:
- samoświadomość – umiejętność rozpoznawania własnych stanów emocjonalnych, wiedza o własnych uczuciach, wartościach, preferencjach, możliwościach i ocenach intuicyjnych
- samoocena – poczucie własnej wartości, wiara we własne siły, świadomość swoich możliwości, umiejętności oraz ograniczeń, umiejętność weryfikowania własnych potrzeb niezależnie od sądów innych ludzi
- samokontrola – zdolność świadomego reagowania na bodźce zewnętrzne, umiejętność radzenia sobie ze stresem i kształtowania własnych emocji w zgodzie z samym sobą, z własnymi normami oraz wyznawanymi wartościami życiowymi.