Dynamiczny wzrost liczby pracowni tomografii komputerowej i pracowni rezonansu magnetycznego, jak również specjalistycznych placówek weterynaryjnych zajmujących się neurologią małych zwierząt stawia rosnące wyzwania przed gałęzią diagnostyki obrazowej, jaką jest neuroradiologia. Optymalne obrazowanie ośrodkowego układu nerwowego wymaga przynajmniej podstawowej wiedzy na temat najczęściej stosowanych technik – tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego. Wybór odpowiedniej metody diagnostycznej skraca drogę pacjenta do postawienia diagnozy oraz wdrożenia leczenia.

Rosnąca liczba zwierząt towarzyszących, szczególnie w grupie psów ras małych i miniaturowych, pociąga za sobą naturalną konsekwencję w postaci wzrostu ich liczby jako pacjentów gabinetów weterynaryjnych. Zważywszy na wyraźną dominację psów takich ras jak buldogi francuskie, yorkshire terriery, maltańczyki, szpice miniaturowe, chihuahua czy też cavalier king charles spaniele, u których częstość występowania chorób rozwojowych i zapalnych ośrodkowego układu nerwowego jest istotnie wyższa, spodziewanym zjawiskiem jest zwiększony popyt na diagnostykę obrazową. Dynamika rozwoju tomografii komputerowej w naszym kraju powoduje, że jest to bardzo często pierwsze z wykonywanych badań, a niejednokrotnie na nim proces diagnostyki obrazowej ulega zakończeniu. Czy jest to słuszna droga? W niniejszej publikacji autorzy postarają się przybliżyć Czytelnikowi różnice pomiędzy badaniem tomografii komputerowej (TK) oraz rezonansu magnetycznego (MRI), związane z nimi ograniczenia i korzyści, a także ryzyko.

Tomografia komputerowa

TK jest rodzajem badania rentgenowskiego, tzn. wykorzystuje promieniowanie jonizujące (X) do uzyskiwania przekrojowych obrazów ciała pacjenta w skali odcieni szarości. Odznacza się pełną wiarygodnością anatomiczną oraz wysokim kontrastem tkankowym, przewyższającym rozdzielczość kontrastową radiografii. Kontrast tkankowy zależy od składu atomowego i masy badanych tkanek, co przekłada się na ich zdolności pochłaniania promieniowania X. Dzięki temu zyskujemy możliwość różnicowania poszczególnych tkanek, a dodatkowe zastosowanie jodowych środków kontrastowych istotnie podnosi wartość diagnostyczną badania, ułatwiając różnicowanie naczyń i zmian patologicznych. Stopień pochłaniania promieniowania przez poszczególne tkanki, zwany również atenuacją, znajduje swoje odzwierciedlenie w uniwersalnej dla badania TK skali tzw. gęstości radiologicznej (densyjności), wyrażonej w jednostkach Hounsfielda (j.H., ang. HU). Dzięki temu możemy dokonywać wiarygodnej oceny densyjności tkanek, co w przypadku obrazowania mózgowia jest wysoce istotne w różnicowaniu pomiędzy na przykład przestrzeniami płynowymi, tkanką mózgową a mineralizacjami bądź krwawieniami (1-3). Charakter obrazu poszczególnych struktur mózgowia i ich densyjności w obrazie TK przedstawiono na ryc. 1 i 2.