W weterynarii zwierząt towarzyszących czas trwania okresu noworodkowego nie został ściśle określony. Zakłada się jednak, że zaliczają się do niego pierwsze dwa-trzy tygodnie życia lub jest to czas, po którym szczenię zaczyna chodzić oraz jest zdolne do samodzielnej mikcji i defekacji (3, 9). Tak młodzi pacjenci, zwłaszcza urodzeni w dobrych hodowlach, zazwyczaj pozostają pod specjalistyczną opieką w lecznicach. Niekiedy jednak, szczególnie w przypadku zwierząt znalezionych, uratowanych z interwencji albo podrzuconych, opiekunowie zgłaszają się do najbliższych im gabinetów weterynaryjnych. Nie ma wątpliwości co do tego, że okres noworodkowy oraz następujący po nim okres szczenięcy rzutują na całe dorosłe życie naszych pacjentów. Celem niniejszego artykułu jest zebranie aktualnej wiedzy na temat opieki nad pacjentami pediatrycznymi oraz pomoc w ustaleniu optymalnego dla nich planu profilaktyki.

Ustalenie wieku

Dla zaplanowania profilaktyki, a także doboru odpowiednich preparatów lub leków niezbędna jest znajomość wieku pacjenta. Wielokrotnie zdarza się, że opiekunowie nie znają wieku swoich podopiecznych, a lekarz musi go oszacować. Pomocna jest znajomość „kamieni milowych” rozwoju szczeniąt, które zostały zebrane w tab. I (3). Już trzeciego dnia od urodzenia szczenięta unoszą głowę (3). Ich oczy powinny być otwarte między 8. a 12. (3, 14) dniem życia. Do otwarcia zewnętrznych przewodów słuchowych dochodzi między 12. (14.) a 16. dobą po porodzie (3). W wieku trzech tygodni szczenięta powinny samodzielnie stać, a tydzień później swobodnie badać otoczenie (3). W tym czasie powinny również pojawić się pierwsze zęby mleczne.

U nieco starszych szczeniąt podczas określania wieku pod uwagę bierze się stan uzębienia – wyrzynające się zęby mleczne oraz kolejność pojawiania się zębów stałych (12). Tuż po urodzeniu szczenięta są bezzębne, w ciągu kilku tygodni pojawiają się zęby mleczne, które do 7. miesiąca życia zastępowane są przez uzębienie stałe. Na podstawie zmian zachodzących w uzębieniu wyróżniamy cztery etapy życia zwierzęcia: I – wyrzynania się zębów mlecznych, II – posiadania zębów mlecznych, III – wyrzynania się zębów stałych, IV – posiadania i ścierania zębów stałych (12). Czas, w którym pojawiają się poszczególne zęby, został przedstawiony w tab. II (5). Podczas oceny wieku należy pamiętać, że zęby szczęki zazwyczaj pojawiają się kilka dni wcześniej niż te zlokalizowane w żuchwie (12). Najczęściej występujące wzory zębowe u psów zostały przedstawione w tab. III.