Pierwotna niedoczynność przytarczyc (HypoPT) u psów jest rzadko diagnozowaną chorobą endokrynologiczną, która prowadzi do hipokalcemii i hiperfosfatemii. Objawy neurologiczne w przebiegu tej choroby obejmują tężyczkę, napady drgawkowe, drżenia mięśniowe, zaburzenia chodu, a także zmiany behawioralne, takie jak lęk czy agresywność. Choroba ta często stanowi wyzwanie diagnostyczne. Rozpoznanie opiera się przede wszystkim na oznaczeniu stężenia wapnia zjonizowanego oraz parathormonu we krwi. Początkowo leczenie wymaga najczęściej hospitalizacji w celu stabilizacji stanu pacjenta poprzez dożylne podanie soli wapnia, następnie stosowania długotrwałej suplementacji wapnia i witaminy D3. Rokowanie w większości przypadków jest dobre, pod warunkiem kontynuowania leczenia i regularnego monitorowania stanu zdrowia psa.

Wstęp

Równowaga wapniowo-fosforanowa w organizmie jest utrzymywana głównie dzięki pracy przytarczyc. Wydzielają one parathormon (PTH), który jest uwalniany, gdy stężenie wapnia we krwi spada. Jego główną rolą jest zwiększenie syntezy w nerkach czynnej formy witaminy D, czyli kalcytriolu. Wspólnie z kalcytriolem PTH reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową, działając na kości, nerki i jelito cienkie. Gdy stężenie wapnia we krwi spada, produkcja PTH wzrasta, natomiast gdy stężenie wapnia się podnosi, wydzielanie tego hormonu jest hamowane wskutek sprzężenia zwrotnego (1). W przebiegu niedoczynności przytarczyc dochodzi do zmniejszonego lub całkowitego braku wydzielania PTH, co prowadzi do hipokalcemii oraz hiperfosfatemii (2).

Wapń w organizmach występuje wewnątrzkomórkowo lub zewnątrzkomórkowo. Wapń wewnątrzkomórkowy odgrywa kluczową rolę w wielu fizjologicznych procesach, między innymi w skurczu mięśni. Jego stężenie w cytoplazmie niepobudzonych komórek stanowi mniej niż 1/20 000 stężenia wapnia w płynie zewnątrzkomórkowym. Wapń zewnątrzkomórkowy dostarcza zatem jonów wapnia niezbędnych do utrzymania prawidłowego stężenia wapnia wewnątrzkomórkowego, mineralizacji kości, krzepnięcia krwi oraz stabilizacji potencjału błonowego. Spadek stężenia wapnia zjonizowanego w osoczu zwiększa pobudliwość nerwowo-mięśniową, natomiast jego wzrost zmniejsza tę pobudliwość (3).

Pierwotna niedoczynność przytarczyc (hypoparathyroidism, HypoPT) jest stosunkowo rzadko diagnozowaną endokrynopatią dotyczącą przede wszystkim psów. Występuje u zwierząt dorosłych i starszych, a mediana wieku takich pacjentów to 4,8 roku. Najczęśc...

Objawy neurologiczne