Zew – epidemiologia wybranych chorób
Przegląd chorób ortopedycznych u psów badanych w Klinice Weterynaryjnej w Poznaniu
Zespół Ekspertów Weterynaryjnych:
dr n. wet. Grzegorz Wąsiatycz1
dr n. wet. Dorota Pomorska-Handwerker2
dr hab. Jarosław Popiel, prof. uczelni3
dr n. wet. Agnieszka Cekiera3
prof. dr hab. Roman Lechowski4
dr hab. Magdalena Garncarz5
dr n. wet. Sylwia Lew-Kojrys6
lek. wet. Magdalena Kraińska7
prof. dr hab. Wojciech Niżański8
lek. wet. Olga Koczur9
Choroby ortopedyczne należą do częstych problemów zdrowotnych u psów, regularnie rozpoznawanych w codziennej praktyce klinicznej. Szacuje się, że choroby układu ruchu stanowią około 10-15% wszystkich diagnoz stawianych w lecznicach pierwszego kontaktu. Wbrew obiegowej opinii, nie są one domeną wyłącznie psów geriatrycznych – wiele z nich ma charakter wrodzony lub rozwojowy i przejawia się już we wczesnym okresie życia.
Wraz ze wzrostem średniej długości życia psów oraz rosnącą świadomością ich właścicieli wykrywanie i leczenie chorób ortopedycznych zyskują na znaczeniu. Choroby te mają poważne konsekwencje kliniczne – przewlekły ból, ograniczenie sprawności ruchowej, obniżenie jakości życia, a w skrajnych przypadkach mogą prowadzić do decyzji o eutanazji z powodu nieodwracalnego cierpienia zwierzęcia. Dlatego też wczesne rozpoznanie ryzyka, trafna diagnoza oraz szybkie wdrożenie leczenia są kluczowe dla poprawy rokowania i komfortu życia pacjenta.
Celem niniejszej pracy jest przedstawienie rodzajów i liczby najczęstszych chorób ortopedycznych rozpoznawanych u psów przyjętych do Kliniki dla Małych Zwierząt w Poznaniu w okresie od stycznia 2023 do czerwca 2024 roku. Analiza epidemiologiczna częstości ich występowania, a także identyfikacja potencjalnych czynników ryzyka może dostarczyć lekarzom weterynarii cennych informacji ułatwiających wczesne wykrywanie i skuteczne leczenie chorób układu ruchu. Ostatecznym efektem tej analizy może być poprawa dobrostanu i wydłużenie aktywnego życia czworonożnych pacjentów.
Materiał i metody
Badaniem objęto 312 psów różnych ras, płci i w różnym wieku. Uwzględniono u nich historię chorób układu ruchu, w tym wyniki badań obrazowych, przebieg dotychczasowego leczenia oraz informacje o ewentualnych zabiegach chirurgicznych. Zbierano także dane dotyczące statusu kastracji, stylu życia (czas przebywania na zewnątrz), kondycji ciała ocenianej w skali BCS oraz modelu żywienia.
Każdy pacjent został poddany szczegółowemu badaniu ortopedycznemu, obejmującemu ocenę postawy i chodu, analizę dystrybucji obciążania kończyn z wykorzystaniem bieżni sensorycznej, obserwację pozycji siedzącej i sposobu wstawania, a także badanie palpacyjne. Oceniano obecność obrzęków lub przebudowy stawów, bolesność przy manipulacji, stopień zaniku masy mięśniowej oraz zakres ruchu w stawach (ROM – Range of Motion).
U zdecydowanej większości psów (we wszystkich przypadkach poza czterema) wykonano badania radiologiczne. W wybranych sytuacjach diagnostykę obrazową rozszerzono o termografię, tomografię komputerową (TK), rezonans magnetyczny (MRI) lub artroskopię...

