Przypadek hialinizującego gruczolakoraka trzustki u kota

Opisany przypadek dotyczy 6-letniej, wysterylizowanej kotki domowej krótkowłosej, która została zgłoszona do lekarza weterynarii z powodu przewlekłego rozdęcia brzucha i łagodnej utraty wagi. Początkowe badania wykazały podwyższony poziom lipazy (318 j./l), sugerując możliwość zapalenia trzustki. Ultrasonografia ujawniła dwie duże masy w jamie brzusznej, zlokalizowane w prawym górnym i lewym środkowym obszarze brzucha, które powodowały przemieszczenie jelita cienkiego i okrężnicy. W okolicy pachwinowej podejrzewano powiększenie węzła chłonnego. Diagnozowano m.in. chłoniaka i inne nowotwory komórek okrągłych oraz zakaźne zapalenie otrzewnej.

Po miesiącu kotka została ponownie oceniona przez onkologa. Badania fizykalne i laboratoryjne nie wykazały istotnych zmian. Ultrasonografia ujawniła dwie duże, hiperechogeniczne masy z dużymi naczyniami krezkowymi. Podejrzewano, że masy mogą reprezentować powiększone węzły chłonne. Dodatkowo stwierdzono skąpy wysięk otrzewnowy, powiększenie śledziony oraz zmiany sugerujące przewlekłą enteropatię, nieswoistą hepatopatię i przewlekłą chorobę nerek. Aspiracja cienkoigłowa mas brzusznych pod kontrolą ultradźwięków wykazała obecność komórek nabłonkowych z cechami egzokrynowej tkanki trzustki, co sugerowało nowotwór zewnątrzwydzielniczy trzustki. Ocena powiększonego pachwinowego węzła chłonnego wskazywała na przewlekłe zapalenie. Na tej podstawie odrzucono konieczność biopsji masy. Po 5 miesiącach kotka została ponownie zbadana. Powtórne USG wykazało lekko postępujące powiększenie i niejednorodność mas. Przeprowadzono laparotomię eksploracyjną, która ujawniła dwie masy w obrębie trzustki (10 × 10 × 4 cm) oraz powiększony węzeł chłonny jelita czczego. Biopsja histologiczna potwierdziła obecność egzokrynnego gruczolakoraka trzustki, charakteryzującego się komórkami z eozynofilowymi ziarnami zymogenu i włóknistą macierzą zewnątrzkomórkową. Zmiany w jelicie czczym były zgodne z eozynofilową chorobą zapalną jelit. Mimo postępujących zmian w masach kotka nie otrzymała leczenia onkologicznego przez 28 miesięcy. Właściciel zgłosił, że kotka była w dobrym stanie klinicznym i nie wykazywała objawów klinicznych, co może sugerować niezłośliwy charakter guza.

Gruczolakorak trzustki to rzadki nowotwór złośliwy, stanowiący około 1% wszystkich nowotworów trzustki. Objawy są niespecyficzne i obejmują utratę apetytu, wymioty, biegunkę, zaparcia, ból brzucha i osłabienie. Diagnoza opiera się na badaniach krwi, USG, tomografii komputerowej i biopsji. Leczenie jest trudne i ryzykowne, a rokowanie zależy od zaawansowania choroby. Leczenie chirurgiczne jest preferowane, ale pełna resekcja może być trudna ze względu na lokalizację guza.

Opisany przypadek pokazuje, jak ważne jest podejście diagnostyczne uwzględniające zaawansowane techniki obrazowania i precyzyjne metody cytologiczne. Pomogły one w postawieniu trafnej diagnozy i wykluczeniu innych potencjalnych przyczyn. Jest to pierwszy przypadek hialinizującego gruczolakoraka trzustki u kota i podkreśla wyzwania diagnostyczne i nieoczekiwany wynik pacjenta. Pomimo diagnozy zewnątrzwydzielnego gruczolakoraka trzustki pacjentka żyła z chorobą ponad 28 miesięcy po początkowym wykryciu mas brzusznych, bez chemioterapii lub resekcji chirurgicznej i nie zgłoszono progresji objawów klinicznych. Hialinizujące gruczolakoraki trzustki są rzadkie, ale mogą wykazywać mniej agresywne zachowania niż inne podtypy egzokrynnych nowotworów trzustki, nawet u kotów.

https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC12033424/