Guzy gruczołu sutkowego są najczęściej występującymi nowotworami zależnymi od hormonów u samic psów, a ryzyko ich rozwoju wzrasta z wiekiem. Mastektomia pozostaje podstawową metodą leczenia tych zmian, jednak jest to zabieg inwazyjny, wiążący się z umiarkowanym do silnego bólem. Bardziej rozległe procedury, takie jak radykalna mastektomia, powodują wyższy poziom bólu i stresu pooperacyjnego. Ból i stres związane z operacją mogą wpływać na immunosupresję i ryzyko rozsiewu komórek nowotworowych. W weterynarii rozpoznanie i kontrola bólu są szczególnie trudne, a skuteczna analgezja może mieć znaczący wpływ na rokowanie. W związku z tym coraz częściej stosuje się podejście multimodalne, łączące różne leki i techniki w celu optymalizacji efektu przeciwbólowego i minimalizacji działań niepożądanych. Tradycyjne stosowanie opioidów może wiązać się z ryzykiem immunosupresji i progresji nowotworu. Celem poniższego przeglądu jest ocena badań z lat 2001-2024 dotyczących leków i technik poprawiających analgezję okołooperacyjną u suk poddawanych mastektomii.
Radzenie sobie z bólem okołooperacyjnym u tych suk stanowi istotne wyzwanie w onkologii weterynaryjnej. Niekontrolowany ból nie tylko obniża komfort życia zwierzęcia, lecz także może sprzyjać rozsiewowi nowotworu poprzez stresowe reakcje immunologiczne. Choć opioidy są tradycyjnie stosowane, coraz więcej uwagi poświęca się ich potencjalnym negatywnym skutkom, takim jak immunosupresja. Z tego względu coraz częściej zaleca się protokoły multimodalne łączące różne klasy leków – m.in. NLPZ, α2-agonistów, leki miejscowo znieczulające – w celu uzyskania synergistycznego efektu przeciwbólowego przy ograniczeniu działań niepożądanych. Rosnące znaczenie zyskuje także miejscowa analgezja, obejmująca techniki takie jak blokada nerwów obwodowych, blok płaszczyzny transversus abdominis (TAP), analgezja zewnątrzoponowa oraz inne metody uzupełniające, np. plastry znieczulające czy akupunktura. Wybór odpowiedniego protokołu zależy zarówno od potrzeb pacjenta, jak i doświadczenia lekarza, który może zdecydować się na podejście multimodalne lub stosowanie pojedynczego środka przeciwbólowego w zależności od sytuacji klinicznej.
Zachęcamy do zapoznania się z badaniem: https://www.mdpi.com/2076-2615/15/9/1214
